Temel psikolojik ihtiyaçlar ile sosyotelizm davranışı arasındaki ilişkide yaşam doyumunun aracı rolü

Aryindoğan, Edanur

Temel psikolojik ihtiyaçlar ile sosyotelizm davranışı arasındaki ilişkide yaşam doyumunun aracı rolü

dc.contributor.author	Aryindoğan, Edanur
dc.date.accessioned	2025-10-31T10:22:17Z
dc.date.available	2025-10-31T10:22:17Z
dc.date.issued	2025
dc.department	Sosyal Bilimler Enstitüsü
dc.description.abstract	Akıllı telefonların günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelmesiyle birlikte, bireylerin sosyal etkileşim sırasında dikkatlerini dijital cihazlara yönlendiren sosyotelizm davranışı giderek yaygınlaşmaktadır. Bu davranış, özellikle genç yetişkinlerin sosyal ilişkilerini ve yaşam kalitelerini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu araştırmanın amacı temel psikolojik ihtiyaçlar ve sosyotelizm davranışı arasındaki ilişkide yaşam doyumunun aracı rolünü incelemektir. Bu çalışmada nicel araştırma yaklaşımına dayalı ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Çukurova Üniversitesi ve Çağ Üniversitesi’nde bulunan 528 genç yetişkin bireyler oluşmaktadır. Araştırmada temel psikolojik ihtiyaçların doyumunu ölçmek için Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği, sosyotelizm davranışının sıklığı için Genel Phubbing (Sosyotelizm) Ölçeği ve yaşam doyumu düzeyinin ölçümü için Yetişkin Yaşam Doyum Ölçeği kullanılmış olup elde edilen veriler Pearson korelasyon analizi ve Hayes’in SPSS için geliştirdiği PROCESS Macro (Model 4) aracılığıyla incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda temel psikolojik ihtiyaçlar ile sosyotelizm davranışı arasında negatif yönde, yaşam doyumu ile arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur. Ayrıca yaşam doyumu ile sosyotelizm davranışı arasında negatif yönde bir ilişki saptanmıştır. Aracılık analizinin sonucunda ise temel psikolojik ihtiyaçlar ile sosyotelizm davranışı arasındaki ilişkide yaşam doyumunun aracılık etkisi tespit edilmiştir.
dc.description.abstract	As smartphones have become an integral part of daily life, phubbing which directs individuals' attention to digital devices during social interactions, is becoming increasingly prevalent. This behavior can negatively impact the social relationships and quality of life of young adults in particular. The purpose of this study is to examine the mediating role of life satisfaction in the relationship between basic psychological needs and phubbing behavior. A correlational survey model based on a quantitative research approach was used in this study. The study sample consisted of 528 young adults at Çukurova University and Çağ University. The Psychological Needs Scale was used to measure the satisfaction of basic psychological needs, the General Phubbing Scale was used to measure the frequency of phubbing behavior, and the Adult Life Satisfaction Scale was used to measure life satisfaction. Data were analyzed using Pearson correlation analysis and PROCESS Macro Model 4 developed by Hayes for SPSS. The analyses revealed a negative relationship between basic psychological needs and phubbing behavior, and a positive relationship between life satisfaction. Additionally, a negative relationship was found between life satisfaction and phubbing behavior. Mediation analysis revealed a mediating effect of life satisfaction on the relationship between basic psychological needs and phubbing behavior.
dc.identifier.citation	Aryindoğan, E. (2025). Temel psikolojik ihtiyaçlar ile sosyotelizm davranışı arasındaki ilişkide yaşam doyumunun aracı rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Ana Bilim Dalı, Mersin.
dc.identifier.uri	https://hdl.handle.net/20.500.12507/3466
dc.institutionauthor	Aryindoğan, Edanur
dc.language.iso	tr
dc.publisher	Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
dc.relation.publicationcategory	Tez
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subject	Temel psikolojik ihtiyaçlar
dc.subject	yaşam doyumu
dc.subject	sosyotelizm
dc.subject	aracılık
dc.subject	Basic psychological needs
dc.subject	life satisfaction
dc.subject	phubbing
dc.subject	mediation
dc.title	Temel psikolojik ihtiyaçlar ile sosyotelizm davranışı arasındaki ilişkide yaşam doyumunun aracı rolü
dc.title.alternative	The mediating role of life satisfaction in the relationship between basic psychological needs and phubbing
dc.type	Master Thesis