El tercihleri ve sağ el kullanımı yönünde görülen baskının kaygı, sosyal kaygı, benlik saygısı ve travma ile ilişkisinin incelenmesi

Özpolat, Caner

El tercihleri ve sağ el kullanımı yönünde görülen baskının kaygı, sosyal kaygı, benlik saygısı ve travma ile ilişkisinin incelenmesi

dc.contributor.author	Özpolat, Caner
dc.date.accessioned	2025-06-11T12:45:29Z
dc.date.available	2025-06-11T12:45:29Z
dc.date.issued	2025
dc.date.submitted	2025
dc.department	Sosyal Bilimler Enstitüsü
dc.description.abstract	Bu çalışma, el tercihleri ve sağ el kullanımı yönünde görülen baskının, benlik saygısı, sosyal kaygı, durumluk ve sürekli kaygı ile birikimli travma boyutları ile olan ilişkisini incelemeyi amaçlamıştır. Çalışmanın temel problemi, baskın olarak sağ elini, sol elini ya da her iki elini, kullananların, benlik sayısı, sosyal kaygı, durumluk ve sürekli kaygı ile birikimli travma boyutları puanlarını karşılaştırmaktır. Mevcut alanyazına ek olarak aynı değişkenlere, bireylerin sağ elini kullanması yönünde baskı görenler ve görmeyenler üzerinden de bakılmıştır. Araştırmanın örneklemini internet üzerinden rastgele seçilen 152 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak, Edinburg El Tercihi Envanteri, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği, Durumluk ve Sürekli Kaygı Ölçeği ve Birikimli Travma Ölçeği Kısa Formu kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, iki elli bireylerin travmaya verilen pozitif tepkiler puan ortalamasının sağ elli bireylerin puan ortalamasına göre anlamlı düzeyde düşük olduğunu, sağ elini kullanması yönünde baskı gören bireylerin travmaya verilen negatif tepkiler skorunun, sağ elini kullanması önünde baskı görmeyen bireylere göre anlamlı düzeyde yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca çalışmada iki elini kullanan bireylerin benlik saygısı skorları, sağ elini kullanan bireylere göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur.
dc.description.abstract	This study aimed to examine the relationship between handedness and right-handedness pressure and self-esteem, social anxiety, state and trait anxiety, and cumulative trauma dimensions. The main problem of the study was to compare the scores of right-handed, lefthanded, or ambidextrous individuals in the dimensions of self-esteem, social anxiety, state and trait anxiety, and cumulative trauma. In addition to the existing literature, the same variables were examined in individuals who were and were not pressured to use their right hands. The sample of the study consisted of 152 individuals randomly selected via the internet. The Edinburgh Handedness Inventory, Rosenberg Self-Esteem Scale, Liebowitz Social Anxiety Scale, State and Trait Anxiety Scale, and Cumulative Trauma Scale Short Form were used as data collection tools. The findings show that the mean score of positive reactions to trauma of two-handed individuals is significantly lower than the mean score of right-handed individuals, and the score of negative reactions to trauma of individuals who are pressured to use their right hands is significantly higher than that of individuals who are not pressured to use their right hands. In addition, the self-esteem scores of two-handed individuals were found to be significantly higher than those of right-handed individuals.
dc.identifier.citation	Özpolat, C. (2025). El tercihleri ve sağ el kullanımı yönünde görülen baskının kaygı, sosyal kaygı, benlik saygısı ve travma ile ilişkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Bölümü Ana Bilim Dalı, Mersin.
dc.identifier.uri	https://hdl.handle.net/20.500.12507/3408
dc.institutionauthor	Özpolat, caner
dc.language.iso	tr
dc.publisher	Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
dc.relation.publicationcategory	Tez
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subject	El tercihi
dc.subject	Benlik Saygısı
dc.subject	Travma
dc.subject	Kaygı
dc.subject	Hand preference
dc.subject	Self-esteem
dc.subject	Trauma
dc.subject	Anxiety
dc.title	El tercihleri ve sağ el kullanımı yönünde görülen baskının kaygı, sosyal kaygı, benlik saygısı ve travma ile ilişkisinin incelenmesi
dc.title.alternative	Examination of the relationship between hand preferences and right-hand pressure with anxiety, social anxiety, self-esteem
dc.type	Master Thesis