TTK ve CMR uyarınca taşıyıcının sorumluluğunu ortadan kaldıran özel sebepler
Yükleniyor...
Tarih
2025
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Karayolu taşımacılığı hem ulusal hem de uluslararası düzeyde en çok tercih edilen taşıma türlerinden biridir. Karayolu ile yapılan taşımacılık faaliyetlerinin artması ile beraber taşıma sözleşmesinden doğan hukuki ihtilaflar ve tarafların sorumluluklarının önemi de artmıştır. Özellikle karayoluyla eşya taşımacılığında, taşıyıcılar taşınan eşyaya olan özen borçlarından dolayı ağır sorumluluk yüklenmesi tehdidi altındadırlar. Ancak bu sorumluluk mutlak olmayıp belirli şartların varlığı halinde taşıyıcılarının sorumluluğu ortadan kalkabilecektir. Bu çalışmada, taşıyıcının sorumluluğunu ortadan kaldıran özel sebepler Türk Ticaret Kanunu ve CMR çerçevesinde karşılaştırmalı olarak üç ana başlık ile ele alınmış olup; bu kapsamda taşıyıcının sorumluluğu ve bu sorumluluktan kurtulma mekanizmaları teori ve uygulama bakımından değerlendirilmiştir. Birinci bölümünde, konunun daha iyi anlaşılabilmesi adına taşıyıcının sorumluluğu, sorumluluğunun hukuki niteliği ve şartları, yardımcı kişiler ve fiili taşıyıcılar incelenmiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde ise öncelikle taşıyıcının sorumluluğunu ortadan kaldıran genel sebeplere değinilmiş akabinde çalışmamızın ana konusu olarak taşıyıcının sorumluluğunu ortadan kaldıran özel sebepler incelenmiş; mevzuat sistematiğine uygun olarak her bir özel sebep analiz edilmiş, Yargıtay kararları çerçevesinde uygulamada karşılaşılan özellik arz eden durumlara yer verilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise konu bütünlüğü bakımından taşıyıcının sorumluluktan kurtulamadığı durumlarda, sorumluluğunun kapsamı bakımından ödeyeceği tazminat miktarları, bu miktarların sınırları ve sınırlardan yararlanamayacağı haller açıklanmıştır. Akabinde ise taşıyıcının sorumluluğuna dayanarak açılacak davalarda usule ilişkin konular, görevli ve yetkili mahkeme, dava şartları ve tahkim uygulamaları ele alınmıştır.
Road transport is one of the most widely used modes of carriage both nationally and internationally. With its expansion, legal disputes arising from contracts of carriage and the significance of the parties’ liabilities have gained increasing importance. In the carriage of goods by road, carriers face the risk of strict liability due to their duty of care towards the goods; however, such liability is not absolute, and under certain conditions, carriers may be exonerated. This study examines the special grounds for exemption from carrier liability under the Turkish Commercial Code and the Convention on the Contract for the International Carriage of Goods by Road from a comparative perspective. The analysis addressed both theoretical frameworks and judicial practice. The first chapter provides the conceptual background, covering the natüre and conditions of carrier liability, as well as the roles auxiliary persons and actual carriers. The second chapter discusses general grounds for exemption and then focuses on special grounds, analyzing each in accordance with the legislative framework and relevant case law of the Turkish Court of Cassation. The final chapter addresses situations where the carrier cannot be exempted, emphasizing the scope of compensation, applicable limitations, and cases where limitations do not apply. Procedural aspects including jurisdiction, competence, procedural requirements, and arbitration are also examined to provide a comprehensive understanding of carrier liability in practice.
Road transport is one of the most widely used modes of carriage both nationally and internationally. With its expansion, legal disputes arising from contracts of carriage and the significance of the parties’ liabilities have gained increasing importance. In the carriage of goods by road, carriers face the risk of strict liability due to their duty of care towards the goods; however, such liability is not absolute, and under certain conditions, carriers may be exonerated. This study examines the special grounds for exemption from carrier liability under the Turkish Commercial Code and the Convention on the Contract for the International Carriage of Goods by Road from a comparative perspective. The analysis addressed both theoretical frameworks and judicial practice. The first chapter provides the conceptual background, covering the natüre and conditions of carrier liability, as well as the roles auxiliary persons and actual carriers. The second chapter discusses general grounds for exemption and then focuses on special grounds, analyzing each in accordance with the legislative framework and relevant case law of the Turkish Court of Cassation. The final chapter addresses situations where the carrier cannot be exempted, emphasizing the scope of compensation, applicable limitations, and cases where limitations do not apply. Procedural aspects including jurisdiction, competence, procedural requirements, and arbitration are also examined to provide a comprehensive understanding of carrier liability in practice.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
taşıyıcının sorumluluğu, uluslararası karayolu taşımacılığı, taşıyıcının sorumluluktan kurtulmasında özel sebepler, ortak kusur, eşyaya özen borcu, carrier’s liability, international road transportation, special grounds for exemption, contributory negligence, duty of care for goods
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Güner, T.H. (2025). TTK ve CMR uyarınca taşıyıcının sorumluluğunu ortadan kaldıran özel sebepler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı, Mersin.
