Ergenlerde akran zorbalığı ile benlik saygısı ve psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişki

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2025

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırmada, ergenlerin akran zorbalığı deneyimlerine göre benlik saygısı ile psikolojik sağlamlık düzeylerinin farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Nicel araştırma yöntemlerinden biri olan ilişkisel tarama modeliyle yürütülen çalışmada, 2024–2025 eğitim-öğretim yılında Adana ili Çukurova ilçesindeki ortaokullarda 7. ve 8. sınıfa devam eden toplam 647 öğrenci yer almıştır. Veri toplama aracı olarak Akran Zorbalığı Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Çocuk ve Ergen Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ile araştırma amacına uygun olarak geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Toplanan veriler SPSS 25.0 programı ile analiz edilmiş ve dağılımın normal olduğu belirlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde Bağımsız Örneklem t-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Pearson Korelasyon Katsayısı ve Basit Doğrusal Regresyon analizlerinden faydalanılmıştır. Çalışma kapsamında, öğrenciler zorbalıkla ilişkili konumlarına göre zorba, kurban ve nötr olmak üzere üç gruba ayrılarak; bu grupların benlik saygısı, psikolojik sağlamlık düzeyleri ve demografik değişkenleri karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgular, zorba ve kurban rollerinde yer alan ergenlerin psikolojik sağlamlık düzeylerinin daha düşük, nötr olanların ise daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Psikolojik sağlamlık düzeyi yükseldikçe zorbalığa karışma oranı azalmaktadır. Benzer şekilde, benlik saygısı ile zorba/kurban olma durumları arasında da anlamlı ilişkiler tespit edilmiş; benlik saygısı yüksek olan bireylerin çoğunlukla nötr grupta yer aldığı gözlenmiştir. Ayrıca, akran zorbalığı ile öğrencilerin cinsiyeti, akademik başarısı, aile gelir düzeyi, okul sevgisi ve ebeveyn eğitim düzeyi gibi demografik değişkenler arasında anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Araştırmada, akran zorbalığı ile benlik saygısı arasında negatif yönlü, anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Benzer şekilde, akran zorbalığı ile psikolojik sağlamlık düzeyi arasında da negatif ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Benlik saygısı ile psikolojik sağlamlık arasında ise pozitif yönlü, anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. Regresyon analizine göre, zorbalık yapma ve kurban olma düzeyleri, benlik saygısının anlamlı bir yordayıcısıdır. Aynı şekilde, psikolojik sağlamlık, benlik saygısını anlamlı düzeyde yordamaktadır.
This research investigates how adolescents’ experiences with peer bullying relate to their self-esteem and psychological resilience levels. The study employed a quantitative method within the framework of a relational screening model. The sample consisted of 647 seventh and eighth grade students attending schools in the Çukurova district during the 2024–2025 academic year. To gather data, the study utilized the Peer Bullying Scale, Rosenberg Self-Esteem Scale, the Child and Adolescent Resilience Scale, and a Personal Information Form created in accordance with the study's sub-objectives. Statistical analyses were conducted using IBM SPSS 25.0. After confirming that the data followed a normal distribution, relevant parametric tests were applied, including the Independent Samples t-Test, One-Way ANOVA, Pearson Correlation Coefficient, and Simple Linear Regression Analysis. Participants were grouped as bullies, victims, or neutral in terms of bullying involvement. Their psychological resilience and self-esteem scores, along with demographic characteristics, were compared across these groups. The findings revealed statistically significant associations between bullying roles and both psychological resilience and self-esteem. Higher resilience scores were linked with being in the neutral group rather than the bully or victim categories. Similarly, neutral participants tended to have higher self-esteem levels compared to those involved in bullying behavior. Furthermore, variables such as gender, academic success, perceived family income, number of siblings, parental education level, school attachment, and age showed meaningful relationships with bullying roles, self-esteem, and resilience. In the study, a negative and significant relationship was found between peer bullying and self-esteem. Similarly, a negative and significant relationship was found between peer bullying and psychological resilience level. A positive and significant relationship was found between self-esteem and psychological resilience. According to the regression analysis, bullying and victimization levels are significant predictors of self-esteem. Similarly, psychological resilience significantly predicts self-esteem.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Akran zorbalığı, Zorba, Kurban, Psikolojik sağlamlık, Benlik saygısı, Peer bullying, Psychological resilience, Self-Esteem, Adolescents, Bully-Victim roles

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Yüksel N. (2025). Ergenlerde akran zorbalığı ile benlik saygısı ve psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı, Mersin.

Koleksiyon