Uluslararası ticaret ve lojistik bölümü öğrencilerinin kripto para ve finansal okuryazarlık düzeylerinin değerlendirilmesi
Yükleniyor...
Tarih
2025
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Dijitalleşmenin ivme kazandırdığı küresel dönüşüm, finansal sistemleri yeniden şekillendirirken bireylerin yatırım davranışlarını da köklü biçimde değiştirmiştir. Bu dönüşümde, özellikle blokzincir temelli kripto para birimleri ve merkeziyetsiz finansal yapılar, geleneksel finans anlayışına karşı güçlü bir alternatif olarak ortaya çıkmıştır. Ancak bu yeni finansal ekosistem, sunduğu fırsatların yanı sıra yüksek risk, regülasyon eksikliği ve bilgi yetersizliği gibi önemli sorunları da beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda, bireylerin dijital finansal araçlara yönelik bilgi düzeyleri ile finansal ve kripto para okuryazarlıkları kritik birer beceri hâline gelmiştir. Bu çalışma, Mersin ilindeki üniversite öğrencilerinin finansal ve kripto para okuryazarlığı düzeylerini; yaş, cinsiyet, finans eğitimi alma durumu, mobil bankacılık kullanımı ve kripto para yatırım deneyimi gibi demografik ve deneyimsel değişkenler çerçevesinde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın veri seti, 407 öğrenciden anket yöntemiyle toplanan nicel verilerden oluşmakta; analizler SPSS Statistics 30.0 ve IBM SPSS Amos 26.0 programları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgular, katılımcıların temel finansal kavramlara belirli ölçüde hâkim olmakla birlikte, özellikle yatırım araçları, faiz mekanizmaları ve dijital finans uygulamaları konusunda ciddi bilgi eksiklikleri yaşadıklarını ortaya koymuştur. T-testi sonuçları, cinsiyet gibi demografik faktörlerin bilgi düzeyinde anlamlı farklılıklara yol açtığını göstermiştir. Açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, kullanılan ölçme aracının yapısal geçerliliğini ve güvenilirliğini doğrularken; korelasyon analizleri ise genel finansal bilgi ile kripto para okuryazarlığı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, kripto para yatırım deneyimi ile bilgi düzeyi arasında beklenenin aksine zayıf bir ilişki tespit edilmiş; bu durum, salt deneyimin değil, bilinçli ve kavramsal bilgiye dayalı kullanımın önemini vurgulamaktadır. Çoklu regresyon analizleri sonucunda, finansal okuryazarlık düzeyinin temel ekonomi bilgisi, bireysel bankacılık uygulamaları, finansal tabloları anlama, yatırım kararları ve matematiksel hesaplama becerileri gibi çeşitli boyutlarla anlamlı şekilde ilişkili olduğu belirlenmiştir. Çalışma hem akademik literatüre katkı sağlamayı hem de politika yapıcılara ve uygulayıcı kurumlara yol gösterici olmayı hedeflemektedir. Bununla birlikte, bireylerin sadece finansal araçlara erişiminin değil, bu araçları anlayarak kullanma yetkinliğinin desteklenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmış; bu durum, toplumsal düzeyde sürdürülebilir bir finansal bilinç inşası için önemli bir gereklilik olarak öne çıkmıştır
The global transformation accelerated by digitalization has reshaped financial systems and fundamentally changed individuals' investment behaviors. In this transformation, blockchain-based cryptocurrencies and decentralized financial structures have emerged as powerful alternatives to traditional finance. However, this new financial ecosystem has brought with it significant challenges such as high risk, regulatory gaps, and information deficiencies, alongside the opportunities it offers. In this context, individuals' levels of knowledge about digital financial tools, as well as their financial and cryptocurrency literacy, have become critical skills. This study aims to analyze the financial and cryptocurrency literacy levels of university students in Mersin province within the framework of demographic and experiential variables such as age, gender, financial education status, mobile banking usage, and cryptocurrency investment experience. The research dataset consists of quantitative data collected from 407 students via a survey; analyses were conducted using SPSS Statistics 30.0 and IBM SPSS Amos 26.0 software. The findings reveal that while participants have a certain level of mastery over basic financial concepts, they experience significant knowledge gaps, particularly regarding investment instruments, interest mechanisms, and digital finance applications. T-test results showed that demographic factors such as gender led to significant differences in knowledge levels. Exploratory and confirmatory factor analyses confirmed the structural validity and reliability of the measurement tool used, while correlation analyses revealed a positive and significant relationship between general financial knowledge and cryptocurrency literacy. Additionally, contrary to expectations, a weak relationship was found between cryptocurrency investment experience and knowledge level; this emphasizes the importance of conscious and conceptual knowledge-based use rather than mere experience. Multiple regression analyses revealed that financial literacy levels are significantly related to various dimensions such as basic economic knowledge, individual banking practices, understanding financial statements, investment decisions, and mathematical calculation skills. The study aims to contribute to the academic literature and provide guidance to policymakers and implementing institutions. However, it was concluded that individuals need to be supported not only in accessing financial tools but also in developing the competence to use them effectively; this has emerged as an important requirement for building sustainable financial awareness at the societal level.
The global transformation accelerated by digitalization has reshaped financial systems and fundamentally changed individuals' investment behaviors. In this transformation, blockchain-based cryptocurrencies and decentralized financial structures have emerged as powerful alternatives to traditional finance. However, this new financial ecosystem has brought with it significant challenges such as high risk, regulatory gaps, and information deficiencies, alongside the opportunities it offers. In this context, individuals' levels of knowledge about digital financial tools, as well as their financial and cryptocurrency literacy, have become critical skills. This study aims to analyze the financial and cryptocurrency literacy levels of university students in Mersin province within the framework of demographic and experiential variables such as age, gender, financial education status, mobile banking usage, and cryptocurrency investment experience. The research dataset consists of quantitative data collected from 407 students via a survey; analyses were conducted using SPSS Statistics 30.0 and IBM SPSS Amos 26.0 software. The findings reveal that while participants have a certain level of mastery over basic financial concepts, they experience significant knowledge gaps, particularly regarding investment instruments, interest mechanisms, and digital finance applications. T-test results showed that demographic factors such as gender led to significant differences in knowledge levels. Exploratory and confirmatory factor analyses confirmed the structural validity and reliability of the measurement tool used, while correlation analyses revealed a positive and significant relationship between general financial knowledge and cryptocurrency literacy. Additionally, contrary to expectations, a weak relationship was found between cryptocurrency investment experience and knowledge level; this emphasizes the importance of conscious and conceptual knowledge-based use rather than mere experience. Multiple regression analyses revealed that financial literacy levels are significantly related to various dimensions such as basic economic knowledge, individual banking practices, understanding financial statements, investment decisions, and mathematical calculation skills. The study aims to contribute to the academic literature and provide guidance to policymakers and implementing institutions. However, it was concluded that individuals need to be supported not only in accessing financial tools but also in developing the competence to use them effectively; this has emerged as an important requirement for building sustainable financial awareness at the societal level.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Finansal okuryazarlık, kripto para okuryazarlık, üniversite öğrencileri, Financial literacy, cryptocurrency literacy, university student
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Koyuncu S. (2025). Uluslararası ticaret ve lojistik bölümü öğrencilerinin kripto para ve finansal okuryazarlık düzeylerinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası Ticaret ve Pazarlama Ana Bilim Dalı, Mersin.
