SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ YORDAYICILARI OLARAK KIRILGAN NARSİSİZM, OLUMSUZ DEĞERLENDİRİLME KORKUSU VE GELİŞMELERİ KAÇIRMA KORKUSU
Yükleniyor...
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Çağ Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırmanın amacı, yaşları 18 ile 60 arasında değişen, farklı eğitim düzeylerine
sahip olan, sosyal medya kullanan genç ve yetişkinlerden oluşan genel popülasyon
üzerinde kırılgan narsisizm, olumsuz değerlendirilme korkusu ve gelişmeleri kaçırma
korkusunun sosyal medya bağımlılığı üzerindeki yordayıcı etkisini değerlendirmektir.
Araştırma kolay ulaşılabilir örnekleme (convenience sampling) yoluyla ulaşılan, 256’sı
kadın ve 244’ü erkek olmak üzere toplam 500 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın
amacına uygun olan verileri toplamak amacıyla Kişisel Bilgi Formu, Sosyal Ağ
Bağımlılığı Ölçeği, Patolojik Narsisizm Envanteri, Olumsuz Değerlendirilme Korkusu
Ölçeği ve Sosyal Ortamlarda Gelişmeleri Kaçırma Korkusu Ölçeği kullanılmış olup
verilerin toplanması çevrimiçi platformlar üzerinden gerçekleştirilmiştir. Elde edilen
puanlar Statistical Package for the Social Science (SPSS) v26 kullanılarak
hesaplanmıştır.
Katılımcıların puanlarının sosyodemografik verilere göre farklılaşıp
farklılaşmadığını incelemek için bağımsız gruplar t-test’i ve değişkenler arası ilişkileri
gözlemleyebilmek için pearson korelasyon katsayıları kullanılmıştır. Kırılgan narsisizm,
gelişmeleri kaçırma korkusu ve olumsuz değerlendirilme korkusunun sosyal medya
bağımlılığı üzerindeki yordayıcı etkilerini incelemek için çoklu doğrusal regresyon
analizleri yürütülmüştür. Değişkenlerin cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığı
incelendiğinde katılımcıların kırılgan narsisizm ve gelişmeleri kaçırma korkusu puan
ortalamalarının cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermediği saptanmıştır. Katılımcıların
sosyal medya bağımlılığı ve olumsuz değerlendirilme korkusu toplam puanlarının
cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelendiğinde ise kadın katılımcıların toplam
puanlarının ortalamasının erkek katılımcılara göre daha yüksek olduğu görülmüştür.
Değişkenler arasındaki ilişkiler incelendğinde araştırmanın bağımlı değişkeni olan
sosyal medya bağımlılığı ile bağımsız değişkenleri olan kırılgan narsisizm (r = .525),
gelişmeleri kaçırma korkusu (r= .506) ve olumsuz değerlendirilme korkusu (r= .469)
arasında da pozitif yönde, orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bağımsız
değişkenlerin sosyal medya bağımlılığını ne düzeyde yordandığını incelemek üzere
gerçekleştirilen çoklu doğrusal regresyon analizi sonucunda; yordayıcı değişkenlerden
kırılgan narsisizm (β = .291, p < .001) ve gelişmeleri kaçırma korkusunun (β = .251, p <
.001) sosyal medya bağımlılığı ile istatistiksel olarak anlamı düzeyde doğrusal ilişkiye
sahip olduğu, sosyal medya bağımlılığı puanlarındaki varyansın % 32’sinin regresyon
denklemi tarafından açıklanabildiği, olumsuz değerlendirilme korkusunun ise (β = .099,
p > .05) sosyal medya bağımlılığını anlamlı düzeyde yordamadığı saptanmıştır.
Araştırmanın bulguları, alanyazında bulunan ilgili araştırmalar çerçevesinde
tartışılmıştır. Tartışma sonucunda bazı öneriler takdim edilmiştir.
