BİRİNCİ ŞAHIS ANLATILARINDA BİLİNÇ SUNUMU: SAİT FAİK ABASIYANIK VE AHMET HAMDİ TANPINAR ÖRNEKLERİ?
Yükleniyor...
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Birinci şahıs anlatılarında da bir karakterin bilincini sunmak mümkündür. Üçüncü şahıs
anlatılarından farklı olarak, birinci şahıs anlatılarında anlatıcılar yalnız kendi bilinç içerik lerini sunabilirler. Bunun için de farklı teknikler kullanılmaktadır. Bu çalışmada Dorrit
Cohn’un Şeffaf Zihinler isimli çalışmasındaki terminoloji kullanılarak birinci şahıs anlatıla rında bilinç sunumunun sınırları çizilmeye çalışılmıştır. Bununla birlikte ağırlık noktası
geriye dönüşlü teknikler üzerinde toplanmıştır. Bu bağlamda, anlatıcılar geçmişe döner ken iki temel perspektif kullanmaktadır: Geçmişi söylem zamanındaki konumlarından
analiz ve tefsir ederler ya da sonradan edindikleri herhangi bir yargı ya da yorum bildir mezler. Bu çerçeve içinde, Ahmet Hamdi Tanpınar ve Sait Faik Abasıyanık’tan alınan
öykülerle Cumhuriyet dönemi Türk öykülerindeki iki karşıt kutup saptanmıştır. Cumhu riyet dönemi öykülerinde, Tanpınar’ın temsil ettiği tefsir ve analiz geleneği genel olarak
hâkim olsa da Sait Faik’te olduğu gibi bazı avangard girişimlere de rastlanabilmektedir. Bu
bağlamda, ilgili öykülerin çözümlenmesi ikili bir fayda sağlayacaktır. Öyküler, hem tipik
birer örnek oldukları için Cohn’un çizdiği teorik çerçeveyi örneklendirmek açısından kul lanışlıdırlar, hem de Cumhuriyet dönemi öykücülüğünde bilinç sunumunun olanaklarını
göstermeye yarayacaklardır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
bilinç sunumu, birinci şahıs anlatısı, Cumhuriyet dönemi Türk öykücülüğü, Ahmet Hamdi Tanpınar, Sait Faik Abasıyanık
