Erken çocuklukta matematik kaygısının sosyomatematiksel niş bağlamında incelenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2025
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırmada, okul öncesi dönemdeki çocukların matematiksel deneyimlerine dayalı olarak erken çocuklukta gelişen matematik kaygısının nedenleri ile bu kaygıyı oluşturan ve etkileyen faktörler, sosyomatematiksel niş kuramsal çerçevesinde incelenmiştir. Çocukların ev ve okul bağlamında yaşadıkları matematiksel deneyimlerin derinlemesine betimlenebilmesi amacıyla nitel araştırma desenlerinden etnografik durum çalışması tercih edilmiştir. Veri toplama araçları olarak görüşme, gözlem, araştırmacı günlüğü ve etnografik fotoğraflar kullanılmıştır. Çalışma grubu, 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Mersin ili Tarsus ilçesindeki bir ilkokulun anasınıfına devam eden 3’ü kız, 3’ü erkek olmak üzere toplam 6 çocuk ile bu çocukların ebeveynleri, kardeşleri ve öğretmenlerinden oluşmaktadır. Elde edilen veriler içerik ve betimsel analiz yöntemleriyle değerlendirilmiştir. Bulgular, çocukların matematikle ilk karşılaşmalarının genellikle formal eğitim sürecinde gerçekleştiğini, ev ve çevre ortamlarında ise yeterli matematiksel etkileşime maruz kalmadıklarını göstermektedir. Çocukların sosyal etkileşimlerinin büyük ölçüde çekirdek aileyle sınırlı olduğu ve bu nedenle matematiksel öğrenme fırsatlarının sınırlı kaldığı belirlenmiştir. Günlük yaşamda doğal biçimde gerçekleşen sayı sayma, karşılaştırma gibi matematiksel deneyimlerin yapılandırılmadığı ve ebeveynler tarafından çoğunlukla fark edilmediği gözlemlenmiştir. Ebeveynlerin
matematiğe yönelik farkındalıklarının düşük olduğu ve sahip oldukları inançların çocukların öğrenme süreçlerini dolaylı biçimde etkilediği ortaya çıkmıştır. Okul
ortamında öğretmenin yönlendirmesiyle bazı yapılandırılmış etkinlikler gerçekleştirilmiş olsa da bu etkinliklerin çocuğun sosyal çevresine yaygınlaştırılamadığı saptanmıştır. Araştırma, çocukların doğal yaşam içinde daha fazla matematiksel deneyim kazanmalarını destekleyecek çevresel ve sosyal düzenlemelere ihtiyaç olduğunu ortaya koymuştur.
This study examined the causes of mathematical anxiety that develops during early childhood and the factors that contribute to or influence this anxiety within the theoretical framework of the sociomathematical niche, based on the mathematical experiences of preschool children. To enable an in-depth description of children's mathematical experiences in both home and school contexts, an ethnographic case study design—one of the qualitative research methods—was employed. Interviews, observations, researcher diaries, and ethnographic photographs were used as data collection tools. The study group consisted of six preschool children (three girls and three boys) attending a kindergarten class at a primary school located in the Tarsus district of Mersin during the 2024–2025 academic year, as well as their parents, siblings, and teacher. The data obtained were analyzed using both content analysis and descriptive analysis methods. Findings revealed that children generally first encountered mathematics within the scope of formal education and were not sufficiently exposed to mathematical interaction in their home and surrounding environments. Their social interactions were largely limited to the nuclear family, restricting opportunities for mathematical learning. It was observed that everyday mathematical experiences such as counting and comparing occurred naturally but were unstructured and often unrecognized by parents. Parents' awareness of mathematics was found to be low, and their beliefs were shown to indirectly influence their children's learning processes. Although some structured mathematical activities were implemented under the guidance of the teacher in the school setting, these activities were not effectively extended to the child's broader social environment. The study concluded that there is a need for environmental and social arrangements to support children's opportunities for engaging in mathematical experiences in their natural daily lives.
This study examined the causes of mathematical anxiety that develops during early childhood and the factors that contribute to or influence this anxiety within the theoretical framework of the sociomathematical niche, based on the mathematical experiences of preschool children. To enable an in-depth description of children's mathematical experiences in both home and school contexts, an ethnographic case study design—one of the qualitative research methods—was employed. Interviews, observations, researcher diaries, and ethnographic photographs were used as data collection tools. The study group consisted of six preschool children (three girls and three boys) attending a kindergarten class at a primary school located in the Tarsus district of Mersin during the 2024–2025 academic year, as well as their parents, siblings, and teacher. The data obtained were analyzed using both content analysis and descriptive analysis methods. Findings revealed that children generally first encountered mathematics within the scope of formal education and were not sufficiently exposed to mathematical interaction in their home and surrounding environments. Their social interactions were largely limited to the nuclear family, restricting opportunities for mathematical learning. It was observed that everyday mathematical experiences such as counting and comparing occurred naturally but were unstructured and often unrecognized by parents. Parents' awareness of mathematics was found to be low, and their beliefs were shown to indirectly influence their children's learning processes. Although some structured mathematical activities were implemented under the guidance of the teacher in the school setting, these activities were not effectively extended to the child's broader social environment. The study concluded that there is a need for environmental and social arrangements to support children's opportunities for engaging in mathematical experiences in their natural daily lives.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Erken çocukluk, matematik kaygısı, sosyomatematiksel niş, Early childhood, mathematics anxiety, sociomathematical niche
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Benli S. (2025). Erken çocuklukta matematik kaygısının sosyomatematiksel niş bağlamında incelenmesi . (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Ana Bilim Dalı, Mersin
