Adana Türk halk hekimliğinde psikolojik hastalıklarla ilgili sağaltım pratikleri

[ X ]

Tarih

2025

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Halk hekimliği, geleneksel yöntemlerle hastalıkları iyileştirme çabalarının bir parçası olup, kökeni Eski Türklerin Şaman inancına dayanmaktadır. Günümüzde şifacı, üfürükçü, ocaklı gibi kişiler aracılığıyla sürdürülmekte ve modern alternatif tıbbın temelini oluşturmaktadır. Tedavi yöntemleri dini-büyüsel ve akılcı-realistik olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu çalışma, Adana ve 15 ilçesinde yapılan saha araştırmasına dayanarak halkın psikolojik rahatsızlıklara yönelik uyguladığı sağaltım pratiklerini incelemektedir. Depresyon gibi sorunlara karşı başvurulan ritüeller, bitkisel tedaviler, ocaklar ve ziyaret yerleri değerlendirilmiştir. Geleneksel uygulamaların halk hafızasında yaşatıldığı ve modernleşmeye rağmen varlığını sürdürdüğü görülmüştür. Çalışmada, kaynak kişilerle yapılan görüşmelerle bu tedavilerin kültürel arka planı, inanç sistemi ve süreçleri ele alınmış; elde edilen veriler halk kültürünün sürekliliği açısından değerlendirilmiştir. Tezde ayrıca kaynak kişilere sorulan sorular ekler bölümünde sunulmuştur. Üç bölümden oluşan çalışmanın birinci kısmı araştırma bölgesine, ikinci kısmı halk hekimliğinin kavramsal çerçevesine, üçüncü kısmı ise Adana ve ilçelerinde psikolojik hastalıklara yönelik tedavi yöntemlerine ayrılmıştır. Amaç, halk hekimliği verileri üzerinden Anadolu kültürünün sürekliliğini ortaya koymaktır.
Folk medicine is part of traditional efforts to cure illnesses and originates from the Shamanistic beliefs of ancient Turks. Today, it continues through practitioners such as healers, charmers, and traditional therapists (known as ocaklı) and forms the basis of modern alternative medicine. The treatment methods are generally categorized into two types: spiritual-magical and rational-realistic approaches. This study is based on field research conducted in Adana and its 15 districts and examines folk healing practices applied to psychological disorders. Rituals, herbal treatments, sacred healing sites (ocaks), and pilgrimage places used particularly against conditions like depression have been evaluated. It was found that these traditional practices continue to exist in collective memory and are preserved despite modernization. Interviews with key informants reveal the cultural background, belief systems, and treatment processes of these methods. The findings are interpreted in terms of the continuity of folk culture. The appendix includes the interview questions directed to these informants. The study is composed of three sections: the first part provides information about the research area; the second discusses the conceptual framework, historical development, transformation, and terminology of folk medicine; the third focuses on the healing practices for psychological illnesses in Adana and its districts. The overall aim is to highlight the continuity of Anatolian folk culture through the lens of folk medicine

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Alternatif Tıp, Halk Hekimliği, Psilolojik Rahatsızlık, Adana, Sağaltım, Alternative medicine, folk medicine, psychological disorder, treatment.

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Yumuşak N.T. (2025). Adana Türk halk hekimliğinde psikolojik hastalıklarla ilgili sağaltım pratikleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANA BİLİM DALI, Mersin.

Koleksiyon