Ergenlerin sürekli öfke ve öfke ifade tarzlarının anne baba tutumlarıyla ilişkisi

Abstract

Bu araştırma, ergenlerin sürekli öfke ve öfke ifade tarzları ile anne baba tutumları arasında anlamlı bir farklılığın olup olmadığını incelemek amacıyla yapılmıştır.Araştırma örneklemi, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Adana ili Çukurova, Seyhan, Yüreğir ve Sarıçam ilçelerindeki 12 farklı ortaöğretim kurumunun 9, 10, 11, 12. sınıfında okuyan 500 kız 500 erkek olmak üzere toplam 1000 öğrenciden oluşmaktadır.Araştırmada veri toplamak amacıyla Özer (1994) tarafından Türkçe'ye uyarlanan "Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarz Ölçeği", anne baba tutumlarını ölçmek amacıyla Kuzgun ve Eldeleklioğlu (2005) tarafından geliştirilen "Ana Baba Tutum Ölçeği" ve araştırmacı tarafından hazırlanan "Kişisel Bilgi Formu" kullanılmıştır. Verilerin analizinde, çok yönlü varyans analizi (MANOVA) ve anlamlı farklılığın hangi gruplardan kaynaklandığını belirlemek üzere tamamlayıcı Post-hoc analizi olarak Scheffe testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular .05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonucuna göre, ergenlerin sürekli öfke düzeyleri ve öfke ifade tarzları ile anne baba tutumları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmektedir. Bulgulara göre, ailelerin demokratik tutum düzeyi yükseldikçe ergenlerin sürekli öfke, öfkeyi içte tutma ve öfkeyi dışa yansıtma durumunun azaldığı ve öfke kontrolünün arttığı; anne babaların otoriter ve koruyucu/istekçi tutum düzeyi yükseldikçe ergenlerin sürekli öfke, öfkeyi içte tutma ve öfkeyi dışa yansıtma durumunun arttığı ve öfke kontrolünün azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Demokratik tutuma sahip olan ailelerde; kızların sürekli öfke, öfkeyi içte tutma ve öfkeyi dışa yansıtma düzeyinin erkeklerden yüksek olduğu; ayrıca, erkeklerin kızlara göre öfkelerini daha fazla kontrol ettikleri görülmektedir. Otoriter ve koruyucu/istekçi tutuma sahip olan ailelerde; kız ve erkeklerin sürekli öfke, öfke dışa yansıtma ve öfke kontrol düzeyinin aynı olduğu, kızların öfkeyi içte tutma düzeyinin erkeklerden yüksek olduğu görülmektedir.

This study was conducted to investigate whether there is a significant difference between adolescents' trait anger and anger expression styles and their parents' attitudes.The sample of the research consists of a total of 1000 students, 500 girls and 500 boys in 9th, 10th, 11th and 12th grades of 12 different secondary education institutions in the districts of Çukurova, Seyhan, Yüreğir and Sarıçam in the province of Adana in 2015-2016 academic year.In this research, some sources have been used such as "Parental Attitude Scale" developed by Kuzgun and Eldeleklioğlu (2005) to measure the attitudes of the parents, "Trait Anger and Anger Expression Styles" adapted to Turkish by Özer (1994) and "Personal Information Form" prepared by the researcher in order to collect data.In the analysis of the data, the Scheffe test has been used as a complementary Post-hoc analysis to determine the multivariate analysis of variance (MANOVA) and the groups from which the significant difference originated. The findings were evaluated at .05 significance level. According to the results of the research, it is seen that there is a significant difference between the trait anger levels of the adolescents, the manner of expression of anger and the parental attitudes. According to findings, as the level of democratic attitudes of the families increases, the state of continuous anger, anger holding and anger outwardness of the adolescents decrease and anger control increases; the higher the level of authoritarian and protective/willing attitudes of the parents, the more the adolescents' perpetual anger, anger and inner self-reflection increased and the anger control decreased. In families with a democratic attitude; the girls' level of trait anger, anger holding and anger outwardness is higher than that of men; it is seen that men have more control over their anger than girls. In families that have authoritarian andprotective/willing attitude; it is seen that girls and mens have the same level of trait anger, anger outwardness reflection and anger control, and girls have higher level of trait anger holding than mens.