Girişimci özellikleri ve firma niteliklerinin ihracat performansına etkisi: kOBİ'ler üzerinde bir araştırma

Abstract

Bu çalışmada, KOBİ’lerde girişimci özellikleri ve firma niteliklerinin ihracat performansı üzerinde ne derece etkili olduğu incelenmiştir. Kaynak Tabanlı yaklaşım esas alınarak, firmanın başında bulunan firma sahip ya da profesyonel yöneticilerin eğitim düzeyi ve girişimcilik eğilimi daha yüksek olan KOBİ’lerle büyüklük, teknolojik düzey ve ihracat desteklerinden yararlanma açısından daha fazla niteliklere sahip KOBİ’lerde ihracat performansının daha yüksek olacağı ileri sürülmüştür. KOBİ Bilgi Sitesi veri tabanında kayıtlı KOBİ’ler üzerinde yapılan araştırma sonuçları, ihracat performansının ölçüm şekline göre etkileyici faktörlerin değiştiğini göstermiştir. İhracat performansı ihracat yoğunluğuna göre ölçüldüğünde, teknolojik düzeyi yüksek ve nispeten büyük firmaların ihracatta daha fazla başarı sergiledikleri ortaya çıkmıştır. İhracat performansı memnuniyet düzeyine göre ölçüldüğünde ise, teknolojinin ve firma büyüklüğünün etkisi kaybolmuş, firma başındaki yöneticilerin girişimci eğilimi ve firmanın ihracat desteklerinden yararlanabilme yeteneğinin daha fazla etkili olduğu görülmüştür. Araştırmada elde edilen sonuçlar, kuramsal alan ve uygulama açısından tartışılmıştır.

This study investigates the extent to which entrepreneur features and firm characteristics affect export performance in Small and Medium Sized Enterprises (SMEs). Based on the resource-based view, it has been argued that SMEs will display a higher level of export performance as their heads have more education degree and entrepreneurial orientation, and as they get larger in size, possess more advanced technological capacity, and have more ability to use export supports. Findings of an empirical survey conducted among SMEs registered in the database of KOBİ information site exhibit differences by measure of export performance. When export performance was measured by export intensity, SMEs with larger size and higher level of technological capacity have been found to display a higher degree of export performance. When the export performance was measured by satisfaction level, the impact of technology and size disappeared; instead, entrepreneurial orientation of SMEs’ heads and ability to get export support arose as more deterministic factors of export performance. The implications of the findings for both theory and practice are discussed.