İşyerinde bağlanma, duygusal örgütsel bağlılık ve yazılı olmayan anlaşmalar

Abstract

İş gören ve organizasyonların karşılıklı yükümlülüklerini belirleyen resmi sözleşmelerin yanında, bireysel algıya dayalı bir özellik taşıyan psikolojik sözleşmeler, çalışanların örgütsel bağlılığını da etkileyebilmektedir. Bu bağlılığın psikolojik mekanizmaları açıklamakta yararlı olabileceği öngörülen yetişkin bağlanma biçimlerinin de işle ilgili sonuçları etkileyebileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada yetişkin bağlanma biçimleriyle, çalışanların psikolojik sözleşme (hem işlemsel hem de ilişkisel) algıları ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Çukurova Bölgesinde taşımacılık sektöründe faaliyet gösteren bir organizasyonda 132 iş görenle gerçekleştirilen araştırmada, kolayda örnekleme yöntemi kullanılmış; 4 bölüm ve 35 maddeden oluşan 3 ölçekli bir anket uygulanmıştır. Analizler sonucunda, hem psikolojik sözleşme ile örgütsel bağlılık arasında hem de saplantılı ve korkulu bağlanma biçimleri ile işlemsel sözleşme arasında pozitif yönlü çok düşük düzeyde ilişki bulunmuştur. Ayrıca, psikolojik sözleşmenin sadece korkulu bağlanma biçimi ile örgütsel bağlılık arasında kısmi aracı rolü üstlendiği gözlenmiştir. Bununla birlikte, regresyon sonuçlarına göre saplantılı ve korkulu bağlanma biçimlerinin, psikolojik sözleşmenin işlemsel alt boyutuna düşük düzeyde pozitif etki ettiği saptanmıştır.

Psychological contracts with a characteristic based on individual perception, can also affect the organizational commitment of employees besides the official contracts that determine the mutual obligations of the employees and the organizations. Adult attachment styles that may be useful in explaining the psychological mechanisms underlying business relationships can also affect work-related outcomes. The current study reveals the relationship between the psychological contract (both transactional and relational) perceptions and affective organizational commitment of the employees with adult attachment styles. The survey was carried out in an organization serving in the transportation sector in Çukurova Region with 132 employees. A 3-scales questionnaire consisting of 4 sections and 35 items was administered. As a result of the analyzes, there was a positively low level of relationship between both psychological contract and affective commitment as well as between preoccupied and fearful attachment styles and transactional contract. It has also been found that the psychological contract has only a partial mediating role between fearful attachment style and affective commitment. However, according to the regression results, preoccupied and fearful attachment styles positively affected the transactional sub-dimension of the psychological contract.