İlkokul kurum yöneticilerinin güç tipi tercihleri: Mersin ili merkez ilçelerinde örnek bir uygulama

Abstract

Bu tez çalışmasında yönetimde güç kullanımının öneminden bahsedilmektedir. Çalışmanın iki ana amacı vardır. Bunlardan birincisi Mersin iline bağlı merkez ilçelerindeki ilkokul kurum yöneticilerinin bulundukları ilçelere göre uyguladıkları güç tiplerinin değişip değişmediğini belirleme iken ikincisi ise bu ilçelerdeki sınıf öğretmenlerinin, okul müdürlerinin kullandığı güç tipi ile ilgili düşüncelerini ortaya çıkarmaktır. Çalışma kapsamında, Mersin merkez ilçelerdeki sınıf öğretmenlerine, kişisel bilgi ve güç tipi ölçeği olmak üzere iki grup sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Dağıtılan 385 anketin 326'sı geri dönmüştür. Anketlerin geri dönüş oranı yüzde 85'tir. Çalışmada öncelikle kişisel bilgiler doğrultusunda anket uygulanan öğretmenlerin çeşitli değişkenlere göre yüzdelik dağılımına bakılmıştır. Güç tiplerinin alt boyutlarına ulaşılabilmek için faktör analizi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda 5 alt boyuta ulaşılmıştır. Bu beş alt boyut yasal güç, ödül gücü, zorlayıcı güç, uzmanlık gücü ve karizmatik güç olarak bulunmuştur. Bu boyutların birbirleriyle arasında anlamlı fark olup olmadığına korelasyon analizi yapılarak bakılmıştır. Aynı zamanda her bir alt boyutun çeşitli demografik değişkenlerle de (katılımcıların görev yaptığı ilçe, yaşları, mesleki kıdemleri, cinsiyetleri) aralarında anlamlı fark olup olmadığına varyans (anova) analizi ile bakılmış; t-testi de yapılmıştır. Cinsiyet ile güç tipleri arasındaki ilişki çapraz tablolarda incelenmiştir. Çalışmanın temel katkısı kapsamında, okul müdürlerinin hangi güç tiplerini uygulamayı tercih ettikleri ile ilgili farkındalık yaratmanın, öğretmenlerin performansının ve aynı zamanda eğitim kalitesinin artması açısından fayda sağlayacağı değerlendirilmektedir.

This thesis is about the importance of use of power in management. The study has two main objectives. The first objective of the study is to determine whether there is a change of in the type of power applied by the head of the school depending on the region of the schools in the districts of Mersin province. The other objective of the thesis is to reveal the thoughts of the heads and the class teachers about the preferences of the power type to apply. In this thesis a questionnaire has been applied to the class teachers in central Mersin which includes two groups of questions as personal information and power type scale. From 385 surveys which are handed out, 326 is returned. The rate of the returned surveys is 85 percent. In the study, firstly the distribution of the teachers according to the various personal identification variables has been determined as basic statistics. Factor analysis technique is applied to discover the dimensions of power types. As a result of the analysis, five dimensions were defined to explain the power type. These dimensions are described as legal power, prize power, compelling power, speciality power and charismatic power. Correlation analysis was conducted to understand whether there is a meaningful difference among these dimensions. At the same time variance analysis and t-tests were also performed to determine whether there is a meaningful difference between each dimension according to various democraphic variables (participants? district where they work, ages, professional seniority, gender). The relationships between gender and the power preferences are explained in the cross-correlation tables. In the context of the main contribution of this study, it is thought that creating an awareness on the type of the power used by the head of the school is essential for increasing the performances of the teachers and the quality of the education.