Sağlık sektöründe kriz yönetimi kapsamında erken uyarı sistemi: Adana-Mersin illerinde bir uygulama

Abstract

Bu araştırma, sağlık işletmelerinde kriz yönetimi kapsamında erken uyarı kavramından ne algılandığını ve erken uyarının kriz yönetimindeki rolünün ve öneminin ne derece farkında olunduğunu belirlemek amacıyla yapılmıştır. Ayrıca, araştırma kapsamında sağlık işletmeleri için jenerik bir `erken uyarı sistemi' önerilmiştir. Araştırma, Adana-Mersin bölgesindeki en az 50 yataklı özel ve kamu hastanelerini kapsamaktadır. Araştırma için, kamu ve özel sağlık kuruluşlarında yönetimden sorumlu olan şef, idari müdür ve genel müdür gibi yönetsel pozisyonlar ile başhekim, başhemşire gibi tıbbi sorumluluk üstlenmiş kişilerle, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği uygulanarak veri toplanmıştır. Araştırmanın en temel bulgusu, araştırmaya katılan hastanelerde kriz yönetim sistemine ihtiyaç duyulduğu, bu kapsamda erken uyarı sisteminin de önemli ve gerekli olarak algılandığı, ancak çoğunluğunda yapısal bir kriz yönetim sisteminin ve erken uyarı sisteminin kurulu olmadığıdır. Araştırma sonucunda, erken uyarıdan kimin sorumlu olması gerektiği konusunda bir fikir birliği olmadığı, bu sorumluluğun, hastanenin örgütsel yapısı içinde, en üst düzey yönetim kademesinden fonksiyonel birim düzeyine kadar değişen bir yelpazede dağıtılabileceğinin düşünüldüğü anlaşılmaktadır. Araştırmanın bir diğer önemli bulgusu da, erken uyarı göstergeleri ile ilgilidir. Bu kapsamda alınan cevapların hemen tamamı çok genel ifadeler şeklinde olmuş ve tıbbi, finansal, teknolojik vb. gibi çeşitli alanlarda erken uyarı göstergeleri belirtilmemiştir. Bu nedenle, en azından incelenen hastanelerde, önceden belirlenmiş, tanımlı ve izlenme sorumluluğu birilerine verilmiş, yapısal bir erken uyarı gösterge sisteminin olmadığı anlaşılmaktadır.

The objective of this research is to determine the level of awareness of importance and role of the early warning systems in hospitals in the context of crisis management. A generic early warning system was also developed and proposed for the hospitals. The research covers the 50-bed or more public and private hospitals in Adana-Mersin region. The data were collected from the managerial positions such as chief, site manager, and general manager, and from medical positions such as the chief doctor, the department head, and the chief nurse. The main finding of the research is that it is a common understanding in all hospitals that there is a need for the crisis management. The early warning system is perceived as an important and indispensible component of the crisis management. However, the research also showed that there is no structured crisis management and early warning systems in almost all hospitals. It was also revealed that there is no consensus about who should be responsible for early warning in hospitals. The answers were dispersed in a large spectrum from the highest managerial level to functional unit manager to under take these responsibilities. A nother major finding of the research was about the early warning signals. In this context, almost all answers were general expression sandindicated no specific and measurable medical, financial, or technical early warning signals. Thus, it is concluded that it is very difficult to say that there is structured, well defined, and clearly assigned early warning signalling system in the hospitals.