KREDİ TEMERRÜT SWAP (CDS) PRİMLERİNİN YABANCI PORTFÖY YATIRIMLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Abstract

Ülkelerin kredi riskleri finansal piyasalarının derinliğine ve uyguladıkları uluslararası ticaret politikalarına göre değişebilmektedir. Yabancı portföy yatırımcıları, ülkelere yatırım yapmadan önce ülke kredi risklerinden etkilendiği için yatırım yapılacak ülkelere ilişkin ön araştırma yapmaktadırlar. Yatırımcılar hem yetkili kuruluşlar tarafından verilen ülke kredi notlarını hem de alternatif olarak ülke CDS (kredi temerrüt takası) primlerini de dikkate almaktadır. Yabancı yatırımcılar tarafından ülke CDS primleri sıklıkla takip edilmektedir ve ülke CDS primleri adeta bir pusula işlevi görmektedir. Ülke kredi riskini ölçümleyen önemli göstergelerden biri olarak değerlendirilen kredi temerrüt takas primlerinin, yabancı portföy yatırımları üzerindeki etkisinin incelenmesi bu nedenle önem arz etmektedir. Bu çalışmada, 2010 Q1-2024Q1 arasındaki dönemde Türkiye’deki kredi temerrüt takas primlerinin, Türkiye’ye gerçekleştirilen yabancı portföy yatırımları üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmadaki yabancı portföy yatırımları verileri T.C. Merkez Bankası EVDS platformundan, Türkiye 5 yıllık CDS primleri ise Investing.com terminalinden temin edilmiştir. Metodoloji olarak literatürde genel olarak kabul görmüş olan birim kök testleri, tanı testleri ve başlıca zaman serisi metotlarından biri olan ARDL (Autoregressive Distributed Lag- Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif) testi uygulanmıştır. Analiz sonuçlarına göre yapılan incelemede Türkiye’ye yönelik yabancı portföy yatırımlarının ülke CDS primlerinden uzun vadede ve kısa vadede negatif yönde etkilendiği ve iki değişken arasında eş bütünleşme olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca 98 günde (14 haftada) kısa dönemli dalgalanmaların uzun dönem dalgalanmalarını yakınsayarak dengeye oturduğu sonucuna varılmıştır İncelemenin yapıldığı dönemde, 2012 Q4 döneminde CDS primi 15 senelik dönem içerisindeki en düşük (128,11) değerini alırken Portföy yatırımları aynı dönemde en yüksek değerine ulaşmıştır (15805). Ayrıca 2015 Q3, 2018 Q3, 2020 Q2 ve 2022 Q2 dönemlerinde CDS primlerinin ani yükselişleriyle ciddi portföy çıkışları olduğu tespit edilmiştir