HALDUN TANER’İN TİYATRO ESERLERİNDE HALK BİLİMİ UNSURLARI

Abstract

Halk bilimi, ait olduğu toplumun gelenek ve göreneklerini, inançlarını, dil ve anlatım özelliklerini, edebi ürünlerini, seyirlik oyunlarını; bayram, tören ve kutlamalarını; giyim, kuşam ve süslenmelerini; halk hekimliği, botaniği, zoolojisi, ekonomisi, müziği, hukuku, mutfağı, mimarisi hakkındaki ürünleri kapsamakta ve halkın zaman içerisinde oluşturduğu bilgi birikimlerinin ve kültürel ögelerinin bilimsel yollarla derlenip bir araya getirilmesini amaçlayan bilimsel bir disiplindir. Tiyatro oyunları, halk bilimi unsurlarını içinde barındıran yazılı kaynaklardan biridir. Haldun Taner’in “Keşanlı Ali Destanı, Sersem Kocanın Kurnaz Karısı, Fazilet Eczanesi, Ayışığında Şamata ve Zilli Zarife” adlı tiyatro eserlerinde bulunan halk bilimsel unsurlarının tespitine yönelik herhangi bir çalışma yapılmaması nedeniyle araştırma konusu olarak seçilmiştir. Çalışmayla araştırma evreninde yer alan ve yazara ait beş tiyatro eserinde işlev görmüş halk bilimsel unsurların kullanım biçimleri, sıklığı ve amaçlarını belirlemek amaçlanmıştır. Halkbilimsel unsurların en yoğun olduğu “Keşanlı Ali Destanı, Fazilet Eczanesi, Ayışığında Şamata, Sersem Kocanın Kurnaz Karısı ve Zilli Zarife” adlı beş eser seçilerek metin analizi yöntemiyle incelenmiştir. Bu çalışma, yazarın tiyatro eserlerinde geçmişten bugüne değişerek devam eden halk bilimi unsurlarının tespit edilerek değerlendirilmesi, yazarın folklorik unsurları hangi amaç ve durumlarda kullandığının açıklanması, belirlenen kültür ögelerinin gelecek kuşaklara aktarılması sebebiyle önem taşımaktadır.