ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUĞA SAHİP EBEVEYNLER İLE NORMAL GELİŞİM GÖSTEREN ÇOCUĞA SAHİP EBEVEYNLERİN SOSYAL DESTEK ALGILARI İLE EVLİLİK DOYUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Bu çalışmada zihinsel ve bedensel engeli bulunan çocuğa ve ebeveynlerin yaşamış olduğu sıkıntılarının daha iyi anlaşılmasına önem verilmiştir. Yapılan bu çalışmanın özel gereksinim ihtiyacı duyan çocuklara ve ebeveynlerine destek olacağı düşünülmüştür. Özel gereksinimli çocuk ve ebeveynlerinin anlaşılmasına yardımcı olacağı hedeflenmektedir. Bundan dolayı zihinsel engelli veya bedensel engelli çocuğa sahip olan anne babaların ve zihinsel engeli olan çocuğun mutlu bir hayat sürdürebilmesi açısından önemli görülmüştür. Evlilik doyumu, “kişinin kendi evlilik ilişkisindeki ihtiyaçlarını giderme düzeyine ilişkin düşünce” şeklinde ifade edilmektedir. Evlilik doyumu, fiziksel veya zihinsel engelli çocuğa sahip olan ebeveynler için önem arz etmektedir. Bu çalışmanın özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynler ile normal gelişim gösteren çocuğa sahip ebeveynlerin sosyal destek algıları ile evlilik doyumları arasındaki farkın incelenmesidir. Bu çalışmaya 163 kadın, 93 erkek katılım sağlamıştır. Araştırmanın örneklemi 118 normal gelişim gösteren çocuğun ebeveyni ile 138 özel gereksinimli çocuğun ebeveyni olmak üzere toplamda 256 kişiden oluşmaktadır. Özel gereksinimli çocuğu olanlarda 44 kişinin zihinsel, 48 kişinin fiziksel ve 46 kişinin ise otizm tanılı çocuğu vardır. Katılımcıların mesleklerine, gelir düzeylerine, çocuk sayılarına, evlilik sürelerine göre EDÖ (Evlilik Doyum Ölçeği) ve ÇBASDÖ (Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği) puanlarının istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar göstermediği belirlenirken cinsiyete, yaşa, eğitim durumuna, çocuğa ve çocuklarının tanısına göre ise anlamlı farklılıklar belirlenmiştir. Bununla birlikte EDÖ ve ÇBASDÖ puanları arasında anlamlı bir ilişki olmadığı belirlenmiştir. Bu çalışma, toplumun refahı için önemli olan aile ve evlilik kurumunu desteklemektedir. Evliliklerin ve ebeveynlerin işlevlerini artırmayı amaç edinmiştir. Zihinsel veya fiziksel engelli çocuğu olan ebeveynlerin hayat döngülerinin ayrı aşamalardaki değişimlerini, hayattaki olaylarını ve gelişimlerini değerlendirerek, söz konusu işlevlerin kişilerin evlilik mutluluğuna olan etkisini araştırmaktadır. Bu çalışma, zihinsel veya fiziksel engelli çocuğa sahip olan ebeveynlerin evlilik doyumlarına benzer çalışmalara yarar sağlamayı amaç edinmiştir.