COVİD-19 PANDEMİ SÜRECİNDE MALİ MÜŞAVİRLERİN VE MÜKELLEFLERİN KARŞILAŞTIKLARI PROBLEMLER VE VERGİ MEVZUATLARINDA YAPILAN SÜREKLİ DEĞİŞİMLERE YÖNELİK ARAŞTIRMA

Abstract

Bu çalışmanın amacı; mali müşavirlerin ve mükelleflerinin covid-19 pandemi sürecinde karşılaştıkları problemlerin ortaya konulmasını sağlamaktır. Aynı zamanda muhasebe meslek mensupları ve mükellefleri ortak payda da birleştiren vergi mevzuatlarındaki değişimlerin meslek mensuplarının üzerinde yarattığı problemlerin ortaya konulmasını sağlamaktır. Bu araştırma, salgın sırasında meslek mensupları ve mükellefler açısından ortaya çıkması muhtemel sorunlar ve alınacak önlemler üzerinde çalışma alanı bulan ve mesleki araştırmalarda bulunulacak olan araştırmacılara ön bilgi sunmaktadır. Bu araştırma fenomenoloji analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Bu araştırmada ayrıntılı bilgi elde etmek amacı ile nitel araştırma yöntemlerinden yarı-yapılandırılmış derinlemesine görüşme tekniğinden faydalanılmıştır. Katılımcılarla yapılan görüşmeler ve analiz sonuçlarına göre; pandemi sürecinde açıklanan istikrar paketlerinde desteklerden faydalanamayan mükelleflere bu durumun anlatılmasının güçleştiğini tüm katılımcılar belirtmiştir. Mükelleflerin bu süreçte çok fazla aradığını ve bu durumun iş yükünü artırdığını, artı bir de sistemsel sıkıntıların bu süreçte işleri geciktirdiğini aynı zamanda ertelenen beyannameler ve beraberinde ödeme zamanlarının ertelenmesinin iş takibini zorlaştırdığını belirtmişlerdir. Katılımcıların tamamı bu dönemde sürekli değişime uğrayan ve ek tedbirler eklenen mevzuatları takip etmenin ve uygulamanın işlerini iki kat artırdığını belirtmişlerdir. Ekonomik olarak bakıldığında mali müşavirlerin bu süreçte ücretlerini tahsil etmede sıkıntılar yaşadığı gözlemlenmiştir. Katılımcı meslek mensupları covid-19 pandemisinin mali müşavirlik mesleğini yıprattığını, alınan önlemlerin yetersiz olması ve devletin uyguladığı teşvik ve desteklerin yetersiz olması vii sebebiyle mesleklerine değer verilmediğini hissettiklerini belirtmişlerdir. Katılımcı firmalar ise bu dönemde maliyetlerinin olduğundan fazla arttığını iflas etme sürecine girdiklerini ve siparişlerinde azalma olduğunu belirtmişlerdir. Katılımcı firmaların mali müşavirler ile yaşadıkları problemlere bakıldığında bazı katılımcılar iş yerleri kapalı olduğu sürece ödeme yapmak istemediklerini fakat mali müşavirlerinin ödeme yapmaları için ısrarda bulunduklarını belirtmişlerdir. Katılımcıların yarısından fazlası vergi yükümlülükleri ve değişen vergi mevzuatları ile ilgili mali müşavirinin zamanında bilgilendirme yaptığını belirtmiştir. Bazı katılımcılar mali müşavirinin bu süreçte yaşanan vergi mevzuatlarındaki değişimler ile ilgili herhangi bir bilgilendirmede bulunmadığını fakat işlerinde de herhangi bir aksaklık yaşanmadığını belirtmişlerdir.