TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZLARINDA BENZETME YOLUYLA KURULMUŞ BAZI ORGAN VE HASTALIK ADLARI

Abstract

Türkiye Türkçesi ağızları üzerine yapılan ilk çalışmaların yabancı araştırmacılar tarafından yapıldığı, sonraki yıllarda ise Türk araştırmacıların bu alana yöneldiği bilinmektedir. Uzun yıllardır devam eden çalışmalar sayesinde bu alanda önemli ilerlemelerin kaydedildiği görülmektedir. Bu ilerlemeler; metin, sözlük, derleme, inceleme, söz varlığı, tasnif gibi çeşitli alanlarda gerçekleştirilmektedir. Bu bağlamda bu çalışmanın konusunu Türkiye Türkçesi ağızlarında benzetme yoluyla kurulmuş bazı organ ve hastalık adları oluşturmaktadır. Hastalıkların organlar üzerinde oluşması sebebiyle bu çalışmada organ ve hastalık adlarının birlikte ele alınması gerekli görülmüştür. Çalışmanın amacı ise benzerlik kurularak oluşturulan bu ifadelerin tespit edilmesi, Türkiye Türkçesi ağızlarında benzetme yoluyla kurulmuş organ adları ve Türkiye Türkçesi ağızlarında benzetme yoluyla kurulmuş hastalık adları gibi başlıklar altında tasnif edilmesidir. Aynı zamanda bu ifadeler; ses bilgisi, şekil bilgisi ve anlam bilimi gibi açılardan da değerlendirilmiştir. Sonuç olarak benzerlik yoluyla oluşturulan bu kavramlara bakıldığında bazılarının Arapça, Farsça, Ermenice gibi dillerden Türk diline girdiği görülmektedir. Bazı ifadelerin argoda kullanıldığı, bazı ifadelerin ise doğrudan şekil benzerliğinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır.