DERLEME SÖZLÜĞÜ’NDE SAĞLIK VE SAĞALTMAYLA ĠLGĠLĠ SÖZLER

Abstract

Sözlükler, bir dilin söz varlığını ortaya koymak için hazırlanan eserlerdir. Ağız sözlükleri ise yazı dili dıĢında kalmıĢ ağızlara ait söz varlığını ortaya koyar. 1932 tarihinde Türk Dili Tetkik Cemiyeti (Türk Dil Kurumu) halk ağzından söz derleme faaliyeti baĢlatmıĢtır. Bu faaliyet sonucunda dil araĢtırmalarında önemli bir yer tutan Türkiye’de Halk Ağzından Söz Derleme Dergisi yayımlanmıĢtır. Türkiye Türkçesi ağızları söz varlığı alanındaki en kapsamlı ve en önemli çalıĢma Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü’dür. Bu çalıĢmayla birlikte ölçünlü dilde kullanılmayan ve unutulan birçok sözcüğün kayıt altına alınması sağlanmıĢtır. Böylesine kapsamlı bir sözlük ayrıntılı ve özenli bir inceleme gerektirmektedir. Günümüze kadar tıp terimleri, tıp sözlükleri ve tıp metinleriyle ilgili birçok çalıĢma yapılmıĢ ve yapılmaya devam etmektedir. Derleme Sözlüğü temel alınarak yapılan ve halkın sağlığı, sağaltmayla ilgili ele alınan birçok çalıĢma vardır. Bu çalıĢmada da Derleme Sözlüğü’nde sağlık ve sağaltmayla ilgili sözler tespit edilmiĢ, tespit edilen bu sözler belirli baĢlıklar altında sınıflandırılmıĢ ve yapısal açıdan incelenmiĢtir. Bu çalıĢmanın Anadolu ağızlarındaki tıp sözlerinin ölçünlü dilde kullanılması, sözlerin TürkçeleĢtirilmesi çalıĢmalarına önemli bir veri sağlayacağını ümit ediyoruz. Anahtar Kelimeler: Derleme Sözlüğü, halk ağızları, sözcük, tıp terimleri.