Ölüm kaygısı, yaşam doyumu ve covid-19 korkusu ilişkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ölüm kaygısı, yaşam doyumu ve Covid-19 korkusu arasındaki ilişkinin; ve ölüm kaygısının Covid-19 korkusunun aracı rolüyle yaşam doyumunu doğrudan veya dolaylı olarak etkileyip etkilemediğinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklem grubu, Türkiye'de yaşayan ve 2021 yılında Covid-19 enfeksiyonunu geçirmiş ve geçirmemiş 87 kadın 148 erkekten oluşan toplamda 235 yetişkinden oluşmaktadır. Eğitim düzeyinde tek kişilik gruplarda yer alan birer kişi anlamlı sonuçlar elde edilemeyeceği için çalışmaya dahil edilmemiş olup araştırmanın analizi 86 kadın ve 147 erkek olmak üzere toplam 233 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Bu yetişkinler çevrimiçi ortamda (whatsapp) kolay ulaşılabilen örnekleme yöntemi ile çalışma grubuna dahil edilmiştir. Araştırmanın verilerini elde etmek için 'Kişisel Bilgi Formu', 'Ölüm Kaygısı Ölçeği', 'Yaşam Doyumu Ölçeği' ve 'Covıd-19 Korkusu Ölçeği' kullanılmıştır. Veri analizinde, IBM SPSS 25 programı kullanılmıştır. Ölçeklere göre gruplar arası karşılaştırma, normallik varsayımının sağlandığı durumlarda ANOVA ve bağımsız gruplar t testi ile araştırılmıştır. Ölçekler arası korelasyonun incelenmesi için Pearson Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Çok değişkenli regresyon analizi uygulanmıştır. Aracılık analizini gerçekleştirmek için IBM SPSS 25'de Process eklentisi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre ölüm kaygısı, yaşam doyumu ve Covid-19 korkusu arasındaki ilişkide sadece ölüm kaygısı ile Covid-19 korkusu arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.001). Buna göre Covid-19 korkusu ile ölüm kaygısı arasında pozitif ve orta dereceli bir ilişki vardır. Ölüm kaygısının yaşam doyumuna etkisinde Covid 19 korkusunun aracılık etkisi incelendiğinde ise ölüm kaygısının yaşam doyumuna etkisinde Covid 19 korkusunun aracılık etkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda ölçeklerin demografik değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediği incelenmiş olup; ölüm kaygısının cinsiyet ve yaş gruplarına göre anlamlı farklılık gösterdiği, yaşam doyumunun cinsiyet, yaş grupları, medeni hal ve eğitim düzeyine göre anlamlı farklılık gösterdiği, Covid-19 korkusunun cinsiyet ve covid geçirme durumuna göre anlamlı farklılık gösterdiği bulgularına ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular, araştırmada tartışılmış ve değerlendirilmiştir. Uygulamalara ve ölüm kaygısı, yaşam doyumu ve Covid-19 korkusu üzerine yapılacak olan çalışmalara ilişkin önerilerde bulunulmuştur.

The aim of this study is to determine the relationship between death anxiety, life satisfaction and fear of Covid-19; and whether the fear of death caused by COVID-19 directly or indirectly affects life satisfaction. The sample group of the study consists of a total of 233 adults, 86 women and 147 men from Turkey, having or not had the Covid-19 infection in 2021. These members of the study were included in the study group with an easily accessible online sampling method. "Personal Information Form", "Death Anxiety Scale", "Satisfaction with Life Scale" and "Covid-19 Fear Scale" were used to collect the data of the study.To analyze the data, IBM SPSS 25 program was used in in the study. The comparison between groups according to the scales was investigated with the ANOVA test in cases where the assumption of normality was met. In addition, independent groups were investigated with the t test. Pearson Correlation Analysis was used to examine the correlation between scales. Multivariate regression analysis was applied. Process plugin was used in IBM SPSS 25 to perform the mediation analysis. According to the findings obtained from the study, a significant difference was found only between death anxiety and fear of Covid-19 in the relationship between death anxiety, life satisfaction and fear of Covid-19 (p<0.001). Findings showed that there is a positive and moderate relationship between fear of Covid-19 and death anxiety. When the effect of fear of Covid 19 on life satisfaction of death anxiety was examined, it was found that fear of Covid 19 did not have a mediating effect on the effect of death anxiety on life satisfaction.Also, it was examined whether the scales showed significant differences according to demographic variables; It was found that death anxiety differs significantly according to gender and age groups, life satisfaction differs significantly according to gender, age groups, marital status and education level, and fear of Covid-19 differs significantly according to gender and covid status. The findings were discussed and evaluated in the research. Suggestions were made regarding the studies to be done on death anxiety, life satisfaction and fear of Covid-19.