Türkiye sahası türkü metinlerinde gözyaşı kavramı üzerine bir motif çalışması

Abstract

Türk Halk Edebiyatının bizzat halk tarafından oluşturulmuş anonim halk edebiyatı ürünleri olan türküler, yaratıcısı olan halkın bireysel ve toplumsal yaşam deneyimlerinin, aşk, ayrılık, gurbet, hasret, çaresizlik, sevinç, neşe gibi ortak duygularının, göç, savaş gibi ulusal düzeydeki olaylar karşısındaki tavır ve tutumlarının, sosyal ve ekonomik koşullarının anlaşılmasında başvurulması gereken önemli kaynaklar arasındadır. Türkiye sahası türküleri üzerinde yapılan motif çalışmaları ve farklı yöntemlerle gerçekleştirilen araştırmalar türkülerin barındırdığı bu zengin unsurların anlaşılmasında son derece faydalı olmuştur. Bu çalışmada Türkiye sahası türkülerinde gözyaşı motifinin nicel ve nitel boyutları analiz edilmektedir. Bu bağlamda TRT Türk Halk Müziği Sözlü Eserler Antolojisi'nde yer alan türküler taranarak, sözü edilen türkülerin kendi içlerinde konu bakımından sınıflandırılmasını bilhassa gözyaşı motifini oluşturan ağlama ve gözyaşı kavramları ile türevlerinin bu türkülerde hangi konularda ve bağlamda, hangi anlamlar ve söz sanatları kullanılarak işlendiği üzerinde durulmuştur. Ayrıca sözü edilen türkülerin bölgelere göre dağılımı da göz önünde bulundurulmuştur.

Folk songs, which are the products of Turkish folk literature personally created by the people, reflect the individual and social life experiences of the people who are the creators, their common feelings such as love, separation, longing, despair, joy, attitudes and attitudes towards national events such as migration and war, social and economic conditions are among the important resources to be consulted. Turkey folk motifs field studies and surveys conductef on different methods have been extremely helpful in understanding these rich folk elements of the host In this study are analyzed quantitative and qualitative dimensions of Turkey in the field of folk motifs tears. In this context, by scanning the folk songs included in "TRT TÜRK HALK MÜZİĞI SÖZLÜ ESERLER ANTOLOJİSİ" the classification of the mentioned folk songs in terms of subject, especially the concepts of cry and tears and their derivatives which constitute the motif of tears, are subjected to quantitative analysis in which subjects and contexts are used in these folk songs. It has been tried to interpret and reach certain results. In addition, the distribution of the mentioned folk songs according to the regions is also taken into consideration.