Mevsimlik tarım işçisi aileler ve çocukların günlük yaşam süreçlerinin incelenmesi: Kültüragram örneği

Abstract

Bu araştırmada, Mevsimlik Tarım İşçisi (MTİ) aileler ve çocukların günlük yaşam süreçlerinin incelenmesi ve Mevsimlik Tarım işçisi ailelerin Kültüragramının oluşturulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, mevcut araştırma etnografi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını, 2020-2021 eğitim öğretim yılında, Mersin ili Silifke ilçesi Arkum Mahallesinde MEB'e bağlı Arkum İlkokulu bünyesindeki mevsimlik tarım işçisi ailelerden gelen okul öncesi eğitim sınıfı ve birinci sınıfa devam eden dört çocuğun aileleri ve öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, gözlem, görüşme, araştırmacı günlüğü ve dokümanlar kullanılmıştır. Çocukların her biri okul ve ev bağlamlarında, bakım verenleri, öğretmenleri ve akranlarıyla ilişkileri açısından 21 Ocak 2020- 31.12.2020 tarihleri arasında gözlemlenmiştir. Çocuklarla, çocukların ebeveynleriyle ve öğretmenleriyle de yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşme soruları ve gözlem planlamaları, ekokültürel aile görüşmeleri (Ecocultural Family Interview) formu temelinde hazırlanmıştır. Araştırma sürecinde araştırmacı tarafından her günün sonunda araştırmacı günlüğü tutulmuştur. Araştırmacı günlüğü, aile ve çocukların günlük yaşam süreçlerine yönelik olarak uygulamaları ve bu uygulamalar sürecinde yaşanan etkileşimlerin kayıt altına alınmasını sağlamıştır. Araştırmada tüm veri toplama araçlarından elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Araştırma bulguları ele alındığında, MTİ ailelerin ikamet ettikleri bölge ve mevsimlik göç ile geldikleri bölgede farklı aile yapılarına sahip oldukları, evde ve toplumda Kürtçe ve Türkçe dillerini birarada kullandıkları, yasal olarak T.C. vatandaşı olduğu fakat göç nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarından yeterli desteği alamadıkları göç ettikleri araştırma bağlamında betonarme yapılardan oluşan evlerde yaşadıkları, sağlıkla ilgili haklarını kullanabilme konusunda sorunlar yaşadıkları, çocukların eğitime erişimi sağlansa da eğitimde süreklilik sağlanamadığı, MTİ çocuklarla çalışan öğretmenlerin lisans döneminde farklı kültürden çocuklarla çalışma konusunda eğitim almadığı, mevcut politikalar bulunsa da politikaların uygulanmadığı, travma ve kriz durumlarında kendi sosyal çevrelerinden destek aldıkları görülmektedir. Araştırma bulguları kültüragram bileşenleri üzerinden tartışılmıştır. Kültüragram, farklı kültürel topluluklardan, azınlık gruplardan gelen aileleri ve çocuklarını merkeze alarak, ailenin kendine özgü koşullarını ve bir ailenin geçmiş ve mevcut kültürel bağlamlarını daha iyi anlayabilmek ve betimlemek için kullanılmaktadır. Kültüragram açısından genel olarak değerlendirildiğinde, ailelerin göç nedenlerinin ekonomik temelli olduğu, yasal statünün değişiklik göstermediği, aile yapısının göç kaynaklı olarak farklılık gösterdiği, evde ve toplumda konuşulan iki dil olduğu, çocukların eğitim süreçlerinin sekteye uğradığı, sağlık inançları konusunda ailelerin sağlık haklarından yeterince faydalanamadıkları, travma ve kriz durumlarında sosyal destek kaynaklarının yetersiz olduğu, aile ve çocukların yerli halk tarafından zaman zaman sosyal dışlanmaya maruz kaldığı görülmüştür. Çocukların kültürel topluluk içerisinde mutlu ve sağlıklı bir gelişim süreçleri olduğu, fakat bağlamları dışına çıktıklarında sosyal olarak gelişim ve eğitim süreçlerinde sorunlar yaşadıkları görülmüştür. Toplumumuzda Mevsimlik Tarım İşçisi ailelerin sosyal görünürlüğünün arttırılması gerekmektedir. Ülkemizde hizmet öncesi ve hizmet içi öğretmen yetiştirme programlarının, eğitim ve öğretim programlarının, eğitim politikalarında kültüre duyarlılık noktasında yenilenmeye ihtiyacı bulunmaktadır.

In this study, it was aimed to examine the development and education processes of children from Seasonal Agricultural Worker families and to create a cultüragram of Seasonal Agricultural Worker families. For this purpose, the current research has been carried out with the ethnographic method. The participants of the study are the pre-school education class from seasonal agricultural worker families in the Arkum Primary School affiliated to the Ministry of National. Education in the Silifke district of Mersin province in the 2020-2021 academic year, and the families and teachers of four children attending the first grade. Observation, interview, researcher diary and documents were used as data collection tools in the study. Each of the children was observed between 21 January 2020 and 31.12.2020 in terms of their relationships with their caregivers, teachers and peers in school and home contexts. Semi-structured interviews were also conducted with the children, their parents and teachers. Interview questions and observation plans were prepared on the basis of the Ecocultural Family Interview form. During the research process, the researcher diary was kept by the researcher at the end of each day. The researcher diary enabled the children to practice their development and education processes in the context of home and school and to record the interactions experienced during these practices. Descriptive analysis and content analysis methods were used in the analysis of the data obtained from all data collection tools in the study. Considering the findings of the research, it is stated that MTİ families have different family structures in their region of residence and seasonal migration, they use Kurdish and Turkish languages together at home and in the community, legally T.C. They lived in houses made of reinforced concrete structures in the context of the research, they had problems in exercising their rights related to health, they could not provide continuity in education even though they were provided with access to education, teachers working with MTI children had to work with children of different cultures It is seen that they do not receive education, policies are not implemented even though existing policies are found, and they receive support from their social circles in cases of trauma and crisis. The research findings were discussed over the culturalgram components. The cultüragram is used to better understand and describe the unique circumstances of the family and the past and present cultural contexts of a family, focusing on families and children from different cultural communities and minority groups. When evaluated in terms of cultüragram in general, the reasons for migration of families are economically based, the legal status does not change, the family structure differs due to immigration, there are two languages spoken at home and in the society, the educational processes of children are interrupted, families cannot benefit from their health rights sufficiently about their health beliefs, trauma and in crisis situations, social support resources were insufficient, and families and children were exposed to social exclusion from time to time by local people. It has been observed that children have a happy and healthy development process in the cultural community, but when they go out of their context, they experience problems in social development and education processes. The social visibility of Seasonal Agricultural Worker families in our society should be increased. In our country, pre-service and in-service teacher training programs, education and training programs need to be renewed in terms of cultural sensitivity in education policies.