Evli bireylerde ilişki bağlanımının özgecilik, empati, merhamet ile çeşitli demografik ve ilişkiye bağlı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı evli çiftlerde ilişki istikrarı (bağlanım) ile sosyal psikolojik (özgecilik, merhamet ve empati), demografik ve ilişkiye bağlı değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın evreni Van ilinde bulunan evli bireylerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinde çalışan evli bireyler ve bunların yakınlarından 113'ü kadın, 158'i erkek olmak üzere toplam 271 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Özgecilik Ölçeği, Merhamet Ölçeği, Kişiler Arası Tepkisellik İndeksi, İlişki İstikrarı Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizi SPSS 21.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Analizlerinde t-testi, tek yönlü ANOVA tekniği gruplar arası farkın belirlenmesi için Scheffe-F testi, ve Basit Korelasyon Analizi teknikleri ile yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda Özgeciliğin ilişki istikrarı alt boyutlarından olan ilişki doyumu ve ilişki yatırımıyla olumlu yönde düşük düzeyde anlamlı ilişkileri görülmüştür. Merhamet ile ilişki istikrarı alt boyutlarından olan ilişki yatırımı arasında da olumlu yönde düşük düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Gelir durumu ile İlişki istikrarı alt boyutlarından ilişki doyumu arasında farklılıklar elde edilmiştir. İlişki istikrarı alt boyutları ile Yaşamının çoğunun geçirildiği yer arasında anlamlı farklılıklar elde edilememiştir. Cinsiyet ile ilişki istikrarının seçeneklerin niteliğini değerlendirme boyutunda anlamlı farklılıklar elde edilmiştir. Ayrıca İlişki İstikrarı ile ile ilişkisel değişkenlerden Eş ile evlenme biçimi ve İlişki süresi arasında anlamlı farklılıklar gözlenmemiştir. Ancak İlişkiyi devam ettirmeyi düşünülen süre ile İlişki doyumu arasında anlamlı farklılıklar gözlenmiş, İlişkilerinin yaşam boyu devam edeceğini düşünenlerin, ilişkilerinin 5 yıl ve üzeri süreceğini düşünenlere göre İlişki doyumu puan ortalamalarının anlamlı olarak yüksek olduğu sonucu elde edilmiştir. Ayrıca evli bireylerin ilişkilerinin ne kadar süreceğine ilişkin algı ve beklentileri açısından yaşam boyu devam edeceğini düşünenlerin, ilişkilerinin 1-20 yıl süreceğini düşünenlere göre ilişki doyumu puan ortalamaları ile seçeneklerin niteliğini değerlendirme puan ortalamalarında anlamlı farklılık olduğu, ilişki yatırımı boyutunda ise anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Yapılan analizler ve elde edilen sonuçlar neticesinde İlişki İstikrarının alt boyutları ile demografik değişkenler ve ilişkisel değişkenlerin bazılarına göre farklılık göstereceği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonuçları ilgili alan yazın çerçevesinde değerlendirilmiş; daha sonra yapılacak araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

The main purpose of this study is to examine the relationship between relationship stability (attachment) and social psychological (altruism, compassion and empathy), demographic and relationship-dependent variables in married couples. The universe of the research consists of married individuals in the province of Van. The sample of the study consists of married individuals working at Van Yüzüncü Yıl University and their relatives, a total of 271 people, including 113 women and 158 men. The Altruism Scale, Compassion Scale, Interpersonal Reactivity Index, Relationship Stability Scale and the Demographic Information Form prepared by the researcher were used as data collection tools in the study. The analysis of the obtained data was made on the total scores obtained from the scales. The analysis of the data in the research was carried out by using the SPSS 21.0 package program. In their analysis, t-test, one-way ANOVA technique, Scheffe-F test to determine the difference between groups, and Simple Correlation Analysis techniques were used. As a result of the analysis, it has been observed that altruism has a low level of significant relations positively with relationship satisfaction and relationship investment, which are sub-dimensions of relationship stability. A low-level positive correlation was found between compassion and relationship investment, which is one of the sub-dimensions of relationship stability. Differences were found between income and relationship satisfaction, which is the sub-dimensions of relationship stability. Significant differences were not obtained between the sub-dimensions of relationship stability and the place where most of the life was spent. Significant differences were obtained in the dimension of evaluating the quality of the options of the stability of the relationship with gender. Besides, no significant differences were observed between Relationship Stability and relationship variables between spouse and marriage style and duration of the relationship. However, significant differences were observed between the time to continue the relationship and Relationship satisfaction, and it was found that the mean scores of Relationship satisfaction were significantly higher for those who think their relationships will continue for life and those who think their relationship will last 5 years or more. In addition, there was a significant difference in the mean scores of relationship satisfaction and evaluating the quality of the options, compared to those who think that married individuals' perceptions and expectations about how long their relationship will last for life, and those who think their relationship will last for 1-20 years, and no significant difference was found in the relationship investment dimension. As a result of the analysis and the results obtained, it was concluded that the sub-dimensions of the Relationship Stability will differ according to some of the demographic variables and relational variables. The results of the research were evaluated within the framework of the relevant literature; Suggestions were made for future research.