Türkiye'de döviz kuru politikalarının olası etkileri

Abstract

Türkiye’nin dış ticaret hacmi son yıllarda önemli gelişmeler kaydetmekle birlikte ticaret açığında önemli artışlar yaşanmakta ve bu durum dış ticaretin döviz kurlarından etkilenip etkilenmediği sorusunu da gündeme getirmektedir. Bu çalışma, 1980 sonrası Türkiye ekonomisi için dış ticaret dengesi ile döviz kuru politikaları arasındaki ilişkinin yönünü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu nedenle 1995 - 2015 yılları arası dış ticaret açığı, reel döviz kuru, Türkiye’nin ve OECD ülkelerinin yurt içi gayri safi hasıla değişkenlerine ait çeyrek dönemli veriler ile zaman serisi yöntemlerinden yararlanılmış ve uzun dönemli ilişkinin varlığı ARDL yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Elde edilen analiz sonuçları göstermektedir ki; dış ticaret dengesi ile reel döviz kuru için, Türkiye ve OECD ülkelerinin GSYİH’sı arasında uzun dönemli bir ilişki söz konusu olmakla birlikte, reel döviz kurunun katsayısı istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur. Türkiye ve OECD ülkelerinin GSYİH katsayıları ise, istatistiksel olarak anlamlı ve iktisadi olarak ilişkinin yönü anlamlı bulunmuştur.

While Turkey's foreign trade volume has improved significantly in recent years, there has also been a significant increase in trade surplus, which also raises the question whether foreign trade is affected by foreign exchange rates. This study aims to reveal the relationship between foreign trade balance and exchange rate politics for the Turkish economy after 1980. For this reason, time series methods were used with foreign trade deficit, real exchange rate, quarterly returns of Turkey and OECD countries' gross domestic product (GDP) variables, and the long-term relationship was analyzed by the ARDL approach between 1995-2015. The obtained analysis shows that; for foreign trade balance and real exchange rate, Turkey and OECD countries have a long-term relationship between GDP and the coefficient of real exchange rate is statistically insignificant. The GDP coefficients of Turkey and OECD countries are statistically significant the direction of the economic relation is significant.