Ahmet Ümit'in Patasana romanında mitolojik olgular

Abstract

Son dönemin başarılı roman yazarlarından biri olan Ahmet Ümit, roman, hikâye, şiir, öykü, masal, deneme yazıları gibi birçok alanda duygu ve düşüncelerini dile getirmiştir. Eserlerinde sosyal ve siyasi yaşamla beraber mitolojik ve dini unsurlara değinmiştir. Mitolojik olguların en yoğun olduğu eseri Patasana'dır. Bu çalışmanın amacı Ahmet Ümit'in Patasana romanındaki mitolojik olgularını tespit etmektir. Yazarın yaşamı, kimliği; romanın özeti, romandaki mitolojik ögeler saptanmıştır. Tezin inceleme alanı Ahmet Ümit'in Patasana romanında yer alan kurgusal yirmi sekiz tablet ve dış kurgusal örgüde ülkemizde yaşanan 1915 olaylarının kişisel ve toplumsal travma etkileri ile sınırlandırılmıştır Bu çalışmada özellikle de roman içinde yer alan tabletlerdeki tanrılara, kişilere ve olay örgüsüyle beraber ele alınan mitolojik olgulara değinilmiştir. Romanda olay örgüsünün işlenişi sırasında Gılgamış destanına ait tabletlerden de bahsedilir. Bu nedenle çalışmamızda Patasana romanı ile Gılgamış Destanını da karşılaştırma gereği duyulmuştur. Böylece hem benzerlik hem de farklılıklarla beraber Patasana romanındaki mitolojik ogelerin asıl değeri ortaya konulmuştur. Çalışma Giriş; Mit ve Mitoloji, Yazar Ahmet Ümit'in Hayatı, Sanatı ve Eserleri; Patasana romanı hakkında genel bilgiler, Patasana romanında mitoloji, sonuç ve değerlendirme bölümünden oluşmaktadır. Çalışmada literatür tarama yöntemi kullanılmış konuyla ilgili süreli, süresiz yayınlara başvurulmuştur. Ayrıca karakter tahlillerinde karşılaştırma yönteminden yararlanılmıştır. Patasana romanı, iç içe geçmiş yirmi sekiz bölümden oluşmaktadır. Bu bölümlerde ayrıca Patasana'nın yazdığı yirmi sekiz Hitit tableti yer almaktadır ve bu tabletlerde tanrılara, kişilere, olaylara, mitolojik unsurlara değinilmiştir. Patasana eserinde iki farklı olay örgüsü yer almaktadır. Biri Gaziantep yakınlarındaki Antik Kent'teki kazı çalışmalarında işlenen dört cinayeti, diğeri ise Patasana'nın hayatı, itirafları ve Hitit İmparatorluğu'nun çöküşünü konu edinmektedir. Ümit, Patasana aracılığı ile tabletlerde Hatti ülkesinin yönetimi ve tanrıları hakkında bilgiler vermektedir. Bu bilgileri verirken olayları mitolojik olgular etrafında oluşturması, Ümit'in bu konulardaki bilgi ve kültür birikimini de ortaya koymaktadır. Yapılan kazı çalışmaları sırasında Gılgamış destanına ait tabletler bulunması sebebiyle Patasana romanı ile Gılgamış Destanı arasında var olan benzerlikler karşılaştırılmıştır. Romandaki mitolojik ögelerin teorik bilgilerinden yola çıkılarak yazar Ahmet Ümit'in bundan nasıl yararlandığı ve romanlardaki metinle nasıl ilişki kurduğu incelenmiştir. Kavram olarak mitoloji, mitler, mitlerin doğuşu, mitlerin sınıflandırılması, tanrıların ritüelleri ve bu unsurların romanlardaki karşılığı ve ne şekilde ele alındıklarına dikkat edilmiştir.

One of the most successful novel writers of the recent period, Ahmet Ümit, has expressed his feelings and thoughts in many areas such as novels, stories, poems, stories, fairy tales and essays. In his works, he mentioned social and political life as well as mythological and religious elements. Ümit's "Patasana" is the most intense in terms of mythological phenomena. The aim of this study is to determine the mythological phenomena of Ahmet Ümit in Patasana novel. Author's life, identity; Summary of novel, mythological elements in novel. The study area of the thesis is limited to the personal and social trauma effects of 1915 events in Turkey in the fictional twenty-eight tablets and external fictional lattice in Ahmet Ümit's Patasana novel. In this study, especially the gods, people, and mythological phenomena discussed together with the plot were mentioned. In the novel, during the processing of the plot, tablets of Gilgamesh epic were mentioned. For this reason, it was necessary to compare the novel of Patasana with Gilgamesh Epic. Thus, both the similarities and differences, the true value of the mythological elements in the novel Patasana was put forward. Work; Introduction, myth and mythology, the life, art and works of the author Ahmet Ümit, general information about the novel Patasana, mythology, results and evaluation section in the novel. Patasana novel was searched and literature, literature, magazine, articles, newspapers were used. In addition, psychoanalytic theory was used in character analysis as well as comparison method. Patasana consists of twenty-eight intertwined sections. In these sections, there are twenty-eight Hittite tablets written by Patasan and the gods, people, events and mythological x elements were mentioned. Patasana has two different plots. One is about four murders during the excavations in the Ancient City near Gaziantep, the other is about the life, confessions and collapse of the Hittite Empire. Ümit gives information about the gods of the Hatti country on the tablets through Patasana. While giving this information, the formation of events around mythological phenomena reveals Ümit's knowledge and culture on these subjects. As the tablets of the Gilgamesh epic were found during the excavations, the similarities between the Patasana novel and the Gilgamesh Epic were compared. Based on the theoretical knowledge of the mythological elements in the novel, how the author Ahmet Ümit benefited from it and how it relates to the text in the novels was examined. Mythology as a concept, myths, the birth of myths, classification of myths, rituals of the gods, and the elements of these elements in the novel and how they were handled. Literary theories have been taken as basis in the realization of this study. As a concept: mythology, myths, the birth of myths, the classification of myths, rites of gods and their correspondence and processing of these phenomena were also paid attention.