Psikoloji öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılığı düzeyleri ile beğenilme arzusu ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: İzmir örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, İzmir ilinde psikoloji öğrenimi gören öğrencilerin cinsiyet, üniversitedeki sınıfı, ikamet yeri, gelir düzeyi, akıllı telefonun günlük kullanım süresi, sosyal medya kullanım sıklığı, akıllı telefon kullanım yılı ve akıllı telefon değişiminin sebebi gibi değişkenlerine göre akıllı telefon bağımlılığı düzeyi, yalnızlık düzeyi ve beğenilme arzusu arasındaki ilişkiyi incelemektir. İlişkisel tarama modeliyle akıllı telefon bağımlılığı, beğenilme arzusu ve yalnızlık arasındaki açıklayıcı ve yordayıcı etkilerin ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya Türkiye'de ve Dünyada yapılan akıllı telefon bağımlılığı, beğenilme arzusu ve yalnızlık çalışmaları üzerine literatür taramasıyla başlanmıştır. Literatür taramasından sonra üniversite öğrencilerinde akıllı telefon bağımlılığı düzeyinin beğenilme arzusu ve yalnızlık düzeyine yansıması olduğu görülmüştür. Araştırmada, İzmir ilinde okuyan psikoloji öğrencilerinde akıllı telefon bağımlılığı düzeyinin, beğenilme arzusu ve yalnızlık düzeyleri arasında anlamlı bir farklılaşmanın olup olmadığını belirlemek amaçlanmıştır. Bu amaçla, bu araştırma 2018-2019 öğretim yılında İzmir ilindeki devlet ve vakıf üniversitelerinde psikoloji öğrencileri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 471 kişi (392 kadın, 79 erkek öğrenci) oluşturmaktadır. Verilerin toplanması için Demografik Bilgi Formu uygulanmıştır. Kwon, Lee, Won, Min ve Hahn (2013) tarafından geliştirilen, Demirci, Orhan, Demirdas, Akpinar ve Sert'in (2014) Türkçe uyarlamasını yaptığı akıllı telefon bağımlılığı seviyesini belirlemek için "Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği" uygulanmıştır. Kaşıkara G. ve Doğan T. (2017) tarafından geliştirilen "Beğenilme Arzusu" ve Russell, Peplau ve Cutrona tarafından (1980) geliştirilen Doğan T. ve arkadaşları tarafından (2011) Türkçe'ye uyarlanan "Ucla Yalnızlık Ölçeği" nin kısa formu uygulanmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel olarak işlenmesi ve analizi SPSS 24.0 demo paket program kullanılarak yapılmıştır. İstatistiksel analiz için bağımsız örnekler T testi, tek yönlü ANOVA ve Pearson Momentler Korelasyonu Katsayısı işlemleri gerçekleştirilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, yalnızlık düzeyi cinsiyet ve akıllı telefon kullanım yılına göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Ayrıca, cinsiyet, akıllı telefon kullanım yılı, akıllı telefon değiştirme sebebi ile arzu arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Diğer taraftan, gelir seviyesi değişkenine göre yalnızlık ve akıllı telefon bağımlılığı alt boyut siber ilişkilerinde önemli farklılıklar göstermektedir. Üniversite öğrencilerinin sınıf düzeyi ile olumlu beklenti ve siber ilişkiler arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Öğrencilerin kaldığı yer ile sosyal ağ bağımlılığının boyutu arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Akıllı telefon kullanım süresi ve akıllı telefon bağımlılığı alt boyutları arasında anlamlı fark bulunmuştur. Yalnızlık ve akıllı telefon kullanım yılı arasında anlamlı bir fark vardır. Sosyal medya kullanım sıklığının akıllı telefon bağımlılığı, yalnızlık, istek, hoşgörü, geri çekilme ve aşırı kullanım üzerinde önemli etkileri olmuştur.

This study aims to examine the correlation between the level of smartphone addiction, the level of loneliness and the level of desire for being liked of students who are studying psychology in İzmir province according to some factors such as gender, class of study, place of residence, income level, daily usage period of smartphone, frequency of social media usage, smart phone usage year and reason of smart phone change. It was aimed to evaluate the correlation of descriptive and predictive effects between smartphone addiction, the desire for being liked and loneliness via relational screening model. The research was initiated by literature review on the studies of smartphone addiction, desire for being liked and loneliness made in Turkey and the World. After the literature review, it was observed that the level of smartphone addiction in university students has reflection on the level of desire for being liked and the level of loneliness. In our research, the aim is to investigate whether there is a significant effect between the level of smartphone addiction in psychology students studying in İzmir province, the level of desire for being liked and the level of loneliness. For this purpose, this research has been carried out in state and foundation universities in İzmir province, 2018-2019 academic year in psychology students. The sample of the study consists of 471 people, 392 female and 79 male students. For the collection of the data "Demographic Information Form" has been applied. To determine the level of smartphone addiction "The Smartphone Addiction Scale" which was developed by Kwon, Lee, Won, Min and Hahn (2013) and adapted into Turkish by Altantuğ, Turan and Akın (2014) has been applied. "The Desire for Being Liked Scale" which was developed by Kaşıkara G. and Doğan T. (2017) and the short form of "Ucla Loneliness Scale", which was developed by Russell d. Peplau (1980) et al and adapted into Turkish by Doğan T. et al (2011), have been applied. The statistical processing and analysis of the obtained data was made use of SPSS demo packet program. Independent samples T test, one way ANOVA and Pearson Moment Product Correlation were performed for statistical analysis According to the findings of the study, there are no significant differences on loneliness between gender and smartphone usage years. In addition, there couldn't be found a significant correlation between gender, smartphone usage year, the reason of smartphone replacement and desire for being liked. On the other hand, income level variable has a significant differences on loneliness and smartphone addiction sub-dimension cyber relationship. There is found significant correlations between the class level of university students and positive expectation and cyber relations. Significant differences are found between the place where students stay and the dimension of social network addiction. Significant differences are found between daily smartphone usage time and smartphone addiction sub-dimensions. There is a significant difference between loneliness and smartphone usage year. The frequency of social media use has had significant impacts on smartphone addiction, loneliness, desire, tolerance, withdrawal and overuse.